Η κρίση που διέρχεται ο κλάδος εξελίσσεται σαν να μην έχει φραγμό, πάτο ή κορύφωση. Με φόντο τα καταστροφικά αποτελέσματα της μνημονιακής πολιτικής, που οδηγεί σε πρωτοφανή συρρίκνωση την οικονομία, σε εξάρθρωση την παραγωγική της βάση και σε έκρηξη της ανεργίας, εκτυλίσσεται μια άνευ προηγουμένου επίθεση στην εργασία στην οποία συνεργούν η τρόικα, η κυβέρνηση και οι εργοδότες, με κεντρικό στόχο την περίφημη «εσωτερική υποτίμηση», με κατάργηση του κατώτατου μισθού και κατάλυση των συλλογικών συμβάσεων.
Η επίθεση αυτή στον κλάδο μας έχει πάρει διαστάσεις ανοικτού πολέμου της εργοδοτικής πλευράς εναντίον δημοσιογράφων, τεχνικών και διοικητικών. Ο πόλεμος αυτός έχει δυο βασικές όψεις: Από τη μια πλευρά έχουμε επιχειρήσεις ΜΜΕ σε κατάσταση πτώχευσης (άρθρο 99) ή οιονεί πτώχευσης, με τους εργαζόμενους ομήρους, νεκροζώντανους μεταξύ απλήρωτης εργασίας και ανεργίας (ALTER, Ελευθεροτυπία, Κόσμος του Επενδυτή, Αυριανή, Φίλαθλος, παλαιότερα Απογευματινή κ.α.), κατάσταση στην οποία συνυπάρχουν η δολιότητα, η απληστία αλλά και η ανικανότητα της εργοδοτικής πλευράς. Από την άλλη πλευρά, έχουμε μια εκστρατεία εκβιασμού και εκφοβισμού από την εργοδοσία για την κατάργηση στην πράξη της συλλογικής σύμβασης, με την υπογραφή ατομικών συμβάσεων στις οποίες οι εργαζόμενοι καλούνται να συνυπογράψουν το κούρεμα των μισθών τους 20% και πλέον. Και, δυστυχώς, η ιδιοκτησία καταγράφει επιτυχίες στο πεδίο αυτό, αρνούμενη να αντιληφθεί ότι απ’ αυτό το μακελειό χαμένη θα είναι και η ίδια, αλλά ακόμα μεγαλύτερο θύμα θα είναι η έντιμη, σοβαρή και αξιόπιστη Ενημέρωση των πολιτών –που αυτή την εποχή έχουν όσο ποτέ ανάγκη για αξιόπιστα ΜΜΕ.
Στην επίθεση αυτή η εργοδοτική πλευρά έχει, φυσικά, συμμάχους τους την κυβέρνηση, την τρόικα και τους πιστωτές, που στην παρούσα φάση «πολιορκούν» τον πυρήνα της κοινωνικής διαπραγμάτευσης, τον κατώτατο μισθό, τις συλλογικές συμβάσεις και τελικά τις ίδιες τις συλλογικές οργανώσεις των εργαζομένων, τα συνδικάτα. Δεν είναι ακόμη βέβαιο ότι η κυβέρνηση δεν θα υποκύψει στον πειρασμό ακόμη και να νομοθετήσει ή να επιβάλει με αυταρχικό τρόπο –πέρα ίσως και από τις συνταγματικές προβλέψεις- (με πράξη νομοθετικού περιεχομένου) την κατάργηση ή αναστολή των συλλογικών συμβάσεων. Σε κάθε περίπτωση, οι εβδομάδες και μήνες που ακολουθούν θα κρίνουν την τύχη τους. Αυτή η αντίστροφη μέτρηση λίγων μηνών ισχύει και για τον κλάδο μας, που πρέπει να χαράξει σ’ αυτό ακριβώς το πεδίο τη δική του γραμμή άμυνας: με κάθε τρόπο υπογραφή συλλογικής σύμβασης για μηδενικές μεν αυξήσεις, αλλά και μηδενικές απολύσεις. Είναι ο μέγιστος ανεκτός συμβιβασμός. Η ένωσή μας, όλα τα συνδικάτα του κλάδου, ουσιαστικά θα αυτοκαταργηθούν αν επιλέξουν να επικυρώσουν απλώς την εργοδοτική αυθαιρεσία των μονομερών μειώσεων στους μισθούς και των εκδικητικών απολύσεων όσων δεν υποκύπτουν στον εκβιασμό, την παρανομία της απλήρωτης για μήνες εργασίας εν ονόματι της «επιβίωσης των επιχειρήσεων».
Η απάντηση των εργαζομένων, της Ένωσής μας και όλων των σωματείων του κλάδου δεν μπορεί να είναι παρά μόνο μία: Διαρκής και πολύμορφος αγώνας για να υποχρεωθούν οι εργοδότες να προσέλθουν σε διαπραγμάτευση και να υπογράψουν σύμβαση. Στον αγώνα αυτό δεν χωρούν ταμπού στις μορφές, την ένταση και το εύρος των κινητοποιήσεων οι οποίες πρέπει να εξασφαλίζουν τη συγκέντρωση όλων των δυνάμεων του κλάδου και την ενοποίηση των επί μέρους κινητοποιήσεων που είναι ήδη σε εξέλιξη. Ταυτόχρονα, η διοίκηση της Ένωσης πρέπει να διαθέτει ισχυρή εξουσιοδότηση για ευέλικτη και ακαριαία αντίδραση σε όλα τα επί μέρους μέτωπα που ανοίγει με καταιγιστικούς ρυθμούς και σε καθημερινή πλέον βάση η εργοδοτική πλευρά. Η ισχυρή αυτή εξουσιοδότηση θα πρέπει να συνδυαστεί με τρία επί πλέον πράγματα: πρώτον, με την ενίσχυση της δημοκρατικής λειτουργίας της ένωσής μας, ιδιαίτερα με την πύκνωση των συνελεύσεων στους χώρους δουλειάς, αλλά και το άνοιγμα του σωματείου σε όλους τους συναδέλφους. Δεύτερον, με τη επιτελική, τακτική λειτουργία του μεικτού συμβουλίου. Τρίτον, με τη σταθερή συνεργασία στο πλαίσιο του συντονιστικού των ενώσεων όλου του κλάδου. Σε κάθε περίπτωση, ο διαρκής και πολύμορφος αγώνας που έχουμε ανάγκη πρέπει να εξελίσσεται με γνώμονα την ενότητα και τη συνοχή του κλάδου και να εξασφαλίζει ότι δεν θα εξελιχθεί σε «εμφύλιο» μεταξύ των εργαζομένων, όπως μεθοδεύει με ποικίλες μορφές η εργοδοτική πλευρά, αξιοποιώντας φοβίες ή μικροιδιοτέλειες του δικού μας στρατοπέδου.
Καθοριστικά μπορεί να βοηθήσει την κινητοποίηση του κλάδου η αξιοποίηση των όποιων νομικών και θεσμικών εργαλείων απομένουν στην όλο και πιο φιλοεργοδοτική εργατική νομοθεσία. Χωρίς αυταπάτες για τις δυνατότητες, αλλά και με επίγνωση των κινδύνων, θα πρέπει να εξεταστεί η δυνατότητα προσφυγής στη διαιτησία (ΟΜΕΔ), ώστε να εξαναγκαστεί η εργοδοτική πλευρά να προσέλθει σε διαπραγμάτευση. Η προσφυγή αυτή, που περιλαμβάνει και ρίσκα, έχει νόημα στο βαθμό που συνδυαστεί με μια μαχητική κινητοποίηση και καμπάνια υπέρ της υπογραφής σύμβασης. (Στο πλαίσιο αυτό δεν πρέπει να αποκλειστούν οι δυνατότητες πρόκλησης «ρηγμάτων» στην εργοδοτική πλευρά. Αποκαλύπτοντας, για παράδειγμα, πως ο υστερικός δογματισμός κάποιων φανατικότερων μελών της υπέρ της ισοπέδωσης των εργασιακών δικαιωμάτων τελικά υποβαθμίζει τα προϊόντα τους, βαθαίνει την κρίση στον κλάδο και προετοιμάζει τις χρεοκοπίες της επόμενης μέρας. Με βάση αυτή την οπτική, άλλωστε, θα πρέπει να εξετάζεται το ενδεχόμενο εξαίρεσης από τις κινητοποιήσεις επιχειρήσεων που σέβονται τις συμβάσεις και απέχουν από απολύσεις).
Γενικότερα, πρέπει να αποκαλυφθεί στον κλάδο αλλά και στην κοινή γνώμη η ανομία που αποτελεί κυρίαρχη συμπεριφορά της εργοδοσίας του κλάδου μας: δεν πληρώνουν τους εργαζόμενους, περικόπτουν αυθαίρετα μισθούς, δεν εφαρμόζουν τις συμβάσεις, απολύουν παράνομα, χρωστούν δεκάδες εκατομμύρια στα ασφαλιστικά ταμεία και στο δημόσιο, ζημιώνουν ή χρεοκοπούν τις επιχειρήσεις χωρίς λογοδοσία στις εποπτικές αρχές, ακόμη και στους μετόχους. Η διαρκής ανομία τους δεν πρέπει να γίνει η «νέα νομιμότητα». Στο πλαίσιο αυτό καθίσταται πιο ώριμο από ποτέ το αίτημα «να ανοίξουν τα λογιστήρια των επιχειρήσεων». Να επιβληθεί διαχειριστικός έλεγχος, με τη συνδρομή και των αρμόδιων κρατικών αρχών, στις επιχειρήσεις που με προκλητική αδιαφάνεια οδηγήθηκαν σε υπέρογκο δανεισμό, σε γκρίζες συναλλαγές με τράπεζες και συγγενείς επιχειρήσεις, να αποκαλυφθεί πώς τα κέρδη του χθες έγιναν ζημίες του σήμερα. Να ανοίξουν οι προσωπικοί λογαριασμοί των μεγαλομετόχων σε ελληνικές και ξένες τράπεζες, να ερευνηθεί που πήγαν τα λεφτά που σήμερα μας λένε ότι λείπουν από τα κεφάλαια των εταιρειών τους. Η κοινωνική λογοδοσία είναι διπλά αναγκαία για επιχειρήσεις που για χρόνια εισέπρατταν, με διάφορες μορφές, και κρατικό χρήμα.
Η εικόνα κατάρρευσης που καταγράφεται στις επιχειρήσεις των ΜΜΕ, υποσύνολο της καταστροφικής δίνης στην οποία έχουν φέρει η ύφεση και η μνημονιακή πολιτική σχεδόν όλους τους κλάδους της οικονομίας, αποτελεί πρόβλημα όλης της κοινωνίας. Είναι πρόβλημα δημοκρατίας η εξασφάλιση της πολυφωνίας, η αποτροπή της εγκαθίδρυσης ενός μονοπωλίου «τροϊκανής τρομοκρατίας» στο πλαίσιο του οποίου θα επιβιώσουν «λίγοι και καλοί», με ασφυκτικές εξαρτήσεις από παλαιά και νέα συστήματα διαπλοκής. Στο πλαίσιο αυτό η Ένωσή μας μπορεί και πρέπει να δώσει ένα υπόδειγμα ελεύθερης ενημέρωσης, την οποία εξ ορισμού υπερασπίζεται. Να δημιουργήσει σε πρώτη φάση ιστοσελίδα, πλαισιωμένη από άξιους ανέργους συναδέλφους, που θα αποτελέσει έναν εναλλακτικό πόλο ενημέρωσης για όλη την κοινωνία, προσφέροντας πλήρη, αποκαλυπτική ειδησεογραφία, αλλά και δίνοντας βήμα σε όλες τις ζωντανές δυνάμεις της εργασίας και της κοινωνίας, για να προβάλουν τις διαμαρτυρίες τους, τις διεκδικήσεις και τις αντιστάσεις τους. Η ΕΣΗΕΑ να πρωτοστατήσει σε συνεταιριστικά πειράματα των συναδέλφων που η κρίση οδηγεί στην ανεργία και τη ματαίωση.
Στη διάρκεια του διαρκούς και πολύμορφου αγώνα με επίκεντρο την υπογραφή σύμβασης, η Ένωσή μας μπορεί και πρέπει να οργανώσει την έμπρακτη αλληλεγγύη στους εκατοντάδες ανέργους συναδέλφους μας, αλλά και σ’ αυτούς που βρίσκονται σε κατάσταση οιονεί ανεργίας, όμηροι μπαταχτσήδων εργοδοτών. Για τον λόγο αυτό πρέπει η Ένωσή μας και όλα τα σωματεία του κλάδου να εξοπλιστούν με την εξουσιοδότηση ώστε να αξιοποιήσουν όλες τις δομές και πόρους τους, με διαφανείς όρους, για την ανακούφιση των ανέργων, την ενίσχυση απλήρωτων συναδέλφων, καθώς και όσων βρίσκονται σε μακρόχρονους αγώνες (απεργίες ή επισχέσεις).
Ο αγώνας μας είναι αδιανόητο να μην περιλάβει την υπεράσπιση των συνταξιούχων μας και των ασφαλιστικών μας ταμείων από τη συστηματική εισφοροδιαφυγή δεκάδων εκατομμυρίων που τα εξασθενίζει σε μια περίοδο κατά την οποία αυξάνονται οι υποχρεώσεις τους λόγω κύματος συνταξιοδοτικής φυγής και ανεργίας. Στο πλαίσιο αυτό αρνούμαστε και την ένταξη των ασφαλιστικών μας αποθεματικών που είναι τοποθετημένα με τη μορφή κατάθεσης στην Τράπεζα της Ελλάδος, είτε σε ομόλογα, σε αναγκαστικό «κούρεμα». Ταυτόχρονα, διεκδικούμε τη διεύρυνση της ασφαλιστικής βάσης των Ταμείων μας, με την ένταξη στο ασφαλιστικό και εργασιακό μας καθεστώς και στο αγγελιόσημο των ενημερωτικών ιστοσελίδων με ελάχιστους όρους: το να έχουν έδρα τη χώρα, να έχουν ενημερωτικό περιεχόμενο, να απασχολούν έναν ελάχιστο αριθμό δημοσιογράφων. Στο ίδιο πλαίσιο διεύρυνσης της ασφαλιστικής βάσης των ταμείων εντάσσεται και αντίστασή μας στη «μαύρη| και επισφαλή εργασία, στην επέκταση των απασχολούμενων με μπλοκάκια, στις ποικίλες μορφές ελαστικοποίησης που υπονομεύουν τα εργασιακά και ασφαλιστικά μας δικαιώματα.
Η ΕΣΗΕΑ πρέπει να πρωτοστατήσει ώστε να διατηρηθεί και να βαθύνει η συνεργασία με όλες τις ενώσεις του κλάδου. Τόσο ο συνολικός αγώνας διαρκείας με στόχο την υπογραφή συμβάσεων, όσο και οι επί μέρους είναι αδύνατο να οργανωθούν και να γίνουν αισθητοί στην κοινή γνώμη και τελικά οδυνηροί για τους εργοδότες χωρίς τη συμμετοχή όλων των σωματείων: από το ρεπορτάζ μέχρι τη διανομή των εντύπων, από τη σύνταξη μέχρι την εκπομπή του ραδιοφωνικού σήματος, από το στούντιο μέχρι την εικόνα της τηλεόρασης. Ο αγώνας μας πρέπει να καταστήσει ολοφάνερο ότι οι επιχειρήσεις των ΜΜΕ είναι οι εργαζόμενοί τους, δημοσιογράφοι, τεχνικοί, διοικητικοί. Είναι τα αξιόπιστο ή το χειραγωγημένο προϊόν τους. Χωρίς τους εργαζόμενους δεν πάει φύλλο στο περίπτερο, ήχος στο ραδιόφωνο, εικόνα στην οθόνη. Η ΕΣΗΕΑ και όλες οι ενώσεις του Τύπου πρέπει να συνδεθούν με όλα τα ζωντανά τμήματα της κοινωνίας-πανεπιστήμια, επιστημονικές οργανώσεις, συνδικάτα, κινήματα, συλλογικότητες- που αντιστέκονται στην πρωτοφανή επίθεση σε δικαιώματα και όρους επιβίωσης, που αντιλαμβάνονται ότι «κάτι μεγάλο παίζεται» σ’ αυτή τη χώρα, που επαγρυπνούν για την υπεράσπιση της δημοκρατίας και της κυριαρχίας της χώρας από την επέλαση των πιστωτών.
ΑΝεμος 