Σαν να ξυπνήσαμε…

ΔΡΟΜΟΙ
Του Ρούσσου Βρανά
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Δευτέρα 08 Αυγούστου 2011

Σαν να ξυπνήσαμε…
… και να ανακαλύψαμε ξαφνικά πως ολόκληρος ο κόσμος καταρρέει πάνω στα κεφάλια μας. Ομως, στην πραγματικότητα, τίποτα από όλα αυτά δεν έγινε τόσο ξαφνικά όσο υποκρίνονται οι ηγέτες μας.
Ειδήσεις…
… των τελευταίων ημερών από τις ΗΠΑ: αμερικανικά αεροδρόμια δεν μπορούν πια να πληρώνουν για προσωπικό ασφαλείας, επειδή η αρμόδια Αρχή δεν έχει λεφτά. Σε πολλές πόλεις, τα φανάρια που ρυθμίζουν την κυκλοφορία στους δρόμους ανάβουν μόνο συγκεκριμένες ώρες, όχι για οικολογικούς λόγους, αλλά επειδή δεν υπάρχουν λεφτά. Στους σκοτεινούς και ανεξέλεγκτους δρόμους πληθαίνουν οι βιασμοί, επειδή έχουν περιοριστεί οι αστυνομικές περιπολίες για λόγους οικονομίας. Σχολεία κλείνουν. Και αναμένονται περισσότεροι θάνατοι από τη βαρυχειμωνιά στις βόρειες πολιτείες, επειδή οι τοπικές Αρχές έκοψαν το επίδομα θέρμανσης στους φτωχούς. Εργαζόμενοι που αποταμίευαν μια ζωή και έχασαν τις δουλειές τους το 2008, παραμένουν άνεργοι, ξόδεψαν όλα όσα είχαν στην άκρη και βρίσκονται πια αντιμέτωποι με το φάσμα της φτώχειας. Ειδήσεις που, μολονότι προέρχονται από τις ΗΠΑ, εκφράζουν πιστά και την κατάσταση που επικρατεί σήμερα σε ένα μεγάλο μέρος της Ευρώπης. Γιατί συμβαίνουν όλα αυτά; Επειδή οι κυβερνήσεις θέλουν να μας πείσουν ότι τους έχουν τελειώσει τα λεφτά.
Θα τις πιστέψουµε;…
… Πάντως ο Ουίλιαμ Μίτσελ, καθηγητής των Οικονομικών στο αυστραλιανό Πανεπιστήμιο του Νιούκασλ, δεν τις πιστεύει. Υποστηρίζει πως αυτή η οικονομική κρίση είναι εντελώς κατασκευασμένη και πως στις ρίζες της βρίσκεται η πλεονεξία των πλουσιότερων. Πράγμα που μας φέρνει στο άρθρο του διεθνολόγου του βρετανικού Κέμπριτζ Ταράκ Μπαρκάουι στο «Αλ Τζαζίρα», με τίτλο «Η μεγαλύτερη απειλή για τις δυτικές αξίες», που εξηγεί πώς φτάσαμε έως εδώ. «Μετέτρεψαν βαθμηδόν τα πάντα σε πράγματα που πουλιούνται και αγοράζονται, με μοναδικό μέτρο τον ελάχιστο κοινό παρονομαστή. Μεγάλα επαγγέλματα της Δύσης, δικηγόροι, δημοσιογράφοι, πανεπιστημιακοί, γιατροί, αφομοιώθηκαν και διεφθάρησαν από αυτό το σκεπτικό. Οι φοιτητές έγιναν «πελάτες», οι πολίτες «μέτοχοι». Απόφοιτοι κορυφαίων πανεπιστημίων, σπουδαγμένοι με τη γνώση των πιο μεγάλων διανοητών, στέλνονται να δουλέψουν σε επιχειρήσεις σαν του Μέρντοκ. Και εκεί μαθαίνουν να σωπαίνουν, να υπακούν και να συνεργάζονται με τις σκοτεινές δυνάμεις της κερδοσκοπικής εκμετάλλευσης, έναντι αδράς αμοιβής». Ολα αυτά ενισχύονται από «την αρπάγη με την οποία τα επιχειρηματικά συμφέροντα έχουν περισφίξει τα μέσα ενημέρωσης και τα πολιτικά κόμματα», ενώ την ίδια ώρα «οι εισοδηματικές διαφορές ανάμεσα στους πλούσιους και τους φτωχούς μοιάζουν ήδη με αυτές που παρατηρούσαμε κάποτε στις μπανανίες». Και όλα αυτά καταλήγουν στη λιτότητα που έχει για στόχο της μόνο τους φτωχούς: καλούνται να σφίξουν το ζωνάρι τους για να μην πέσουν τα παντελόνια των τραπεζιτών.
Τόσο ξαφνικά…
… Γι’ αυτό οι ηγέτες μας «δυσκολεύονται» να βρουν λύση. Επειδή όσο αυτοί θα «δυσκολεύονται» τόσο η ολιγαρχία του χρήματος θα σιγουρεύεται πως όχι μονάχα δεν πρόκειται να χάσει τα λεφτά της, αλλά και πως αργά ή γρήγορα θα τα πάρει πίσω με ακόμη μεγαλύτερο τόκο.

Το "σκυλάδικο" ως πλαίσιο αναφοράς ενός ψύλλου

Διαβάζω ένα από τα πάντα καλογραμμένα, συγκροτημένα, με αρχή, μέση και τέλος, εύστοχα μέσα στην δική τους στοχοθέτηση, κείμενα του Τάκη Θεοδωρόπουλου.
Παρομοιάζει την κοινωνική κρίση που ζούμε με τη ζωή της νύχτας που τελειώνει «κι έρχεται ο λογαριασμός».
Εξυπνο! Πολύ έξυπνο! Τόσο έξυπνο που σχεδόν συμφωνείς…
Σχεδόν…
…διότι μετά παίρνει ανάποδες στροφές ο εγκέφαλος… Τραβάει λοξά… τραβάει ζαβά… Και λες:
Ωστε αυτό είναι το πλαίσιο αναφοράς του διανοητή δημοσιογράφου συγγραφέα-δημοσιοσχετίστα ο οποίος κατονομάζεται στο άρθρο;
Το «Σκυλάδικο»;
Και με αυτό το πλαίσιο αναφοράς ερμηνεύουν, διανοητές σαν τον Θεοδωρόπουλο τον κόσμο και προφητεύουν τα μελλούμενα;
Κι αν ακόμη όλα αυτά που λένε είναι σωστά (πες ότι είναι! Που ΔΕΝ είναι! Χάνουν από παντού!) η παρομοίωση φανερώνει τη δική τους βιωματική πραγματικότητα.
Πως, δηλαδή, είναι προφανές ότι οι εν λόγω εξαίρετοι διανοητές δεν έχουν ΠΟΤΕ τους κατέβει στον «Σιδηροδρομικό Σταθμό Θηβών» ή στο Λιανοκλάδι… Δεν έχουν ποτέ διασχίσει ένα δρομάκι στο Κερατσίνι… Πως δεν έχουν βρεθεί ποτέ χειμώνα στη Σάμο, στη Λέσβο, στη Σαμοθράκη. Χειμώνα, όχι καλοκαίρια ως σύνεδροι ή ομιλητές ή τουρίστες… Χειμώνα μαύρο!
Είναι προφανές πως την Αχαρνών την ξέρουν από περιγραφές…
Το ίδιο και την Σταυρούπολη ή την Νεάπολη, στη Θεσσαλονίκη…
Σε όλα αυτά τα μέρη, τα άγνωστα γι’ αυτούς, υπάρχουν ΚΑΙ σκυλάδικα…
Υπάρχει όμως και κάτι άλλο που δεν το διανοούνται… Γιατί αν το είχαν έστω και μια φορά, από το φιμέ παράθυρο ενός αυτοκινήτου, αντικρίσει, θα βουτούσαν ξανά και ξανά την πένα τους στα κρυστάλλινα μελανοδοχεία τους…
Είναι φανερό, πως στην κοντή, ελάχιστη βόλτα της καθημερινής τους ζωής (Φάληρο-Μιχαλακοπούλου- Πατριάρχου Ιωακείμ- Κηφισιά) δεν μπορούν να προμηθευτούν πιο πλούσια υλικά για να φιλοτεχνήσουν τους κοινωνικούς πίνακες της Ελλάδας…
Αρκούνται στα ελάχιστα χρώματα που μπορούν να ελέγχουν (ή να τους ελέγχουν) καλύτερα!
Σκιτσάρουν…
Ισοπεδώνοντας σκιές και κρυφές πηγές φωτός…
Αποτυπώνουν σε δύο διαστάσεις αυτό τελικά παραμένει απερίγραπτο από τα κείμενά τους…
Γράφουν για τους «συνδικαλιστές ναυτεργάτες» χωρίς να διανοούνται το πως είναι να σαρώνει ο κομμένος κάβος και να σε αφήνει χωρίς ποδάρια (όπως πριν κάτι λίγες ημέρες)… Κούτσουρο ξερό για πάντα…
Γράφουν για τα «συνδικάτα» που «νεκρώνουν τη χώρα» χωρίς να έχουν την παραμικρή αίσθηση πως είναι να σε λούζει το πυρακτωμένο μετάλλευμα (όπως πριν κάτι λίγους μήνες…)…
Γράφουν για «αυτά τα ζώα της ΔΕΗ που απειλούν να βυθίσουν την Ελλάδα στο σκοτάδι» χωρίς να τους περνάει από το μυαλό πως είναι να περνάς τη μισή σου ζωή «σταυρωμένος» πάνω σε μια κολόνα…

Που να τα δουν όλα αυτά;
Πως να τα γνωρίζουν;
Στα αφηρημένα σχήματα της κανέλας πάνω στο αφρόγαλα του καπουτσίνο τους;

Κι όποιος τα βλέπει όλα αυτά;
Μα αυτός δεν είναι παρά «ο καρατερίστας Έλληνα που είναι ατίθασος, αδούλωτος»!

Κοινωνικά παράσιτα οι ίδιοι, όπως και όλο το συνάφι τους (μας) των ΜΜΕ, των βιβλιοεκδόσεων, των λογοτεχνικών και πολιτικών «καφέ», μπορούν να δουν μονάχα τον μικρό βιότοπο των άλλων παρασίτων, την πανίδα των σκυλάδικων και τη χλωρίδα των επιδοτούμενων διανοητών.
Παραγνωρίζοντας πως κάτω από τα πόδια τους είναι το δέρμα του σκύλου, πάνω στον οποίο παρασιτούν
Ζουν ανάμεσα σε τρίχες και τρίχες περιγράφουν.
Ανυποψίαστοι (;;;) για το αίμα που κυλάει λίγα χιλιοστά πιο κάτω…

Επόμενο λοιπόν, όταν δεν αναγνωρίζεις τον Σκύλο να γράφεις με περισσή ευκολία για την κοινωνία-Σκυλάδικο!

(Εκ παραδρομής έγραψα αρχικά οτι το κείμενο είναι του Π.Μανδραβέλη… Είναι του Τ.Θ. συν-συγγραφέα του Π.Μ.)

Το "σκυλάδικο" ως πλαίσιο αναφοράς ενός ψύλλου

Διαβάζω ένα από τα πάντα καλογραμμένα, συγκροτημένα, με αρχή, μέση και τέλος, εύστοχα μέσα στην δική τους στοχοθέτηση, κείμενα του Τάκη Θεοδωρόπουλου.
Παρομοιάζει την κοινωνική κρίση που ζούμε με τη ζωή της νύχτας που τελειώνει «κι έρχεται ο λογαριασμός».
Εξυπνο! Πολύ έξυπνο! Τόσο έξυπνο που σχεδόν συμφωνείς…
Σχεδόν…
…διότι μετά παίρνει ανάποδες στροφές ο εγκέφαλος… Τραβάει λοξά… τραβάει ζαβά… Και λες:
Ωστε αυτό είναι το πλαίσιο αναφοράς του διανοητή δημοσιογράφου συγγραφέα-δημοσιοσχετίστα ο οποίος κατονομάζεται στο άρθρο;
Το «Σκυλάδικο»;
Και με αυτό το πλαίσιο αναφοράς ερμηνεύουν, διανοητές σαν τον Θεοδωρόπουλο τον κόσμο και προφητεύουν τα μελλούμενα;
Κι αν ακόμη όλα αυτά που λένε είναι σωστά (πες ότι είναι! Που ΔΕΝ είναι! Χάνουν από παντού!) η παρομοίωση φανερώνει τη δική τους βιωματική πραγματικότητα.
Πως, δηλαδή, είναι προφανές ότι οι εν λόγω εξαίρετοι διανοητές δεν έχουν ΠΟΤΕ τους κατέβει στον «Σιδηροδρομικό Σταθμό Θηβών» ή στο Λιανοκλάδι… Δεν έχουν ποτέ διασχίσει ένα δρομάκι στο Κερατσίνι… Πως δεν έχουν βρεθεί ποτέ χειμώνα στη Σάμο, στη Λέσβο, στη Σαμοθράκη. Χειμώνα, όχι καλοκαίρια ως σύνεδροι ή ομιλητές ή τουρίστες… Χειμώνα μαύρο!
Είναι προφανές πως την Αχαρνών την ξέρουν από περιγραφές…
Το ίδιο και την Σταυρούπολη ή την Νεάπολη, στη Θεσσαλονίκη…
Σε όλα αυτά τα μέρη, τα άγνωστα γι’ αυτούς, υπάρχουν ΚΑΙ σκυλάδικα…
Υπάρχει όμως και κάτι άλλο που δεν το διανοούνται… Γιατί αν το είχαν έστω και μια φορά, από το φιμέ παράθυρο ενός αυτοκινήτου, αντικρίσει, θα βουτούσαν ξανά και ξανά την πένα τους στα κρυστάλλινα μελανοδοχεία τους…
Είναι φανερό, πως στην κοντή, ελάχιστη βόλτα της καθημερινής τους ζωής (Φάληρο-Μιχαλακοπούλου- Πατριάρχου Ιωακείμ- Κηφισιά) δεν μπορούν να προμηθευτούν πιο πλούσια υλικά για να φιλοτεχνήσουν τους κοινωνικούς πίνακες της Ελλάδας…
Αρκούνται στα ελάχιστα χρώματα που μπορούν να ελέγχουν (ή να τους ελέγχουν) καλύτερα!
Σκιτσάρουν…
Ισοπεδώνοντας σκιές και κρυφές πηγές φωτός…
Αποτυπώνουν σε δύο διαστάσεις αυτό τελικά παραμένει απερίγραπτο από τα κείμενά τους…
Γράφουν για τους «συνδικαλιστές ναυτεργάτες» χωρίς να διανοούνται το πως είναι να σαρώνει ο κομμένος κάβος και να σε αφήνει χωρίς ποδάρια (όπως πριν κάτι λίγες ημέρες)… Κούτσουρο ξερό για πάντα…
Γράφουν για τα «συνδικάτα» που «νεκρώνουν τη χώρα» χωρίς να έχουν την παραμικρή αίσθηση πως είναι να σε λούζει το πυρακτωμένο μετάλλευμα (όπως πριν κάτι λίγους μήνες…)…
Γράφουν για «αυτά τα ζώα της ΔΕΗ που απειλούν να βυθίσουν την Ελλάδα στο σκοτάδι» χωρίς να τους περνάει από το μυαλό πως είναι να περνάς τη μισή σου ζωή «σταυρωμένος» πάνω σε μια κολόνα…

Που να τα δουν όλα αυτά;
Πως να τα γνωρίζουν;
Στα αφηρημένα σχήματα της κανέλας πάνω στο αφρόγαλα του καπουτσίνο τους;

Κι όποιος τα βλέπει όλα αυτά;
Μα αυτός δεν είναι παρά «ο καρατερίστας Έλληνα που είναι ατίθασος, αδούλωτος»!

Κοινωνικά παράσιτα οι ίδιοι, όπως και όλο το συνάφι τους (μας) των ΜΜΕ, των βιβλιοεκδόσεων, των λογοτεχνικών και πολιτικών «καφέ», μπορούν να δουν μονάχα τον μικρό βιότοπο των άλλων παρασίτων, την πανίδα των σκυλάδικων και τη χλωρίδα των επιδοτούμενων διανοητών.
Παραγνωρίζοντας πως κάτω από τα πόδια τους είναι το δέρμα του σκύλου, πάνω στον οποίο παρασιτούν
Ζουν ανάμεσα σε τρίχες και τρίχες περιγράφουν.
Ανυποψίαστοι (;;;) για το αίμα που κυλάει λίγα χιλιοστά πιο κάτω…

Επόμενο λοιπόν, όταν δεν αναγνωρίζεις τον Σκύλο να γράφεις με περισσή ευκολία για την κοινωνία-Σκυλάδικο!

(Εκ παραδρομής έγραψα αρχικά οτι το κείμενο είναι του Π.Μανδραβέλη… Είναι του Τ.Θ. συν-συγγραφέα του Π.Μ.)

«Η Αριστερά δεν έχει την παραμικρή γαμημένη ιδέα σε ποιον κόσμο ζει»

Πού είναι η Αριστερά;

Πριν από τρία-τέσσερα χρόνια, σε μια συνέντευξή μου σε μια νοτιοαμερικάνικη εφημερίδα, αργεντίνικη νομίζω, μου βγήκε πάνω στις διαδοχικές ερωταποκρίσεις μια δήλωση που κατόπιν φαντάστηκα πως θα προκαλούσε αναταραχή, διαμάχη, σκάνδαλο (μέχρι αυτού του σημείου έφτανε η αφέλειά μου), ξεκινώντας από τις τοπικές στρατιές της Αριστεράς και μετά, ποιος ξέρει, σαν ένα κύμα που εξαπλώνεται σε κύκλους, στα διεθνή μέσα, είτε αυτά ήταν πολιτικά, συνδικαλιστικά ή πολιτιστικά, τα οποία πρόσκεινται στην εν λόγω Αριστερά.

Με όλη της τη σκληρότητα, χωρίς να κάνει βήμα πίσω μπροστά στην ίδια της την αισχρότητα, η φράση, όπως αναπαράχθηκε με ακρίβεια από την εφημερίδα, ήταν η εξής: «Η Αριστερά δεν έχει την παραμικρή γαμημένη ιδέα σε ποιον κόσμο ζει». Στην πρόθεσή μου, εσκεμμένα προκλητική, η Αριστερά, επερωτωμένη έτσι, απάντησε με την πιο παγωμένη σιωπή. Κανένα κομμουνιστικό κόμμα, για παράδειγμα, ξεκινώντας απ’ αυτό του οποίου είμαι μέλος, δεν βγήκε στις επάλξεις για να αντικρούσει ή απλώς να επιχειρηματολογήσει σχετικά με την καταλληλότητα ή τη μη καταλληλότητα των λέξεων που πρόφερα. Κατά μείζονα λόγο, επίσης, κανένα από τα σοσιαλιστικά κόμματα που βρίσκονται στην κυβέρνηση των αντίστοιχων χωρών, σκέφτομαι κυρίως των δικών μας, της Πορτογαλίας και της Ισπανίας, δεν θεώρησε απαραίτητο να απαιτήσει ένα ξεκαθάρισμα εξηγήσεις από τον παράτολμο συγγραφέα που τόλμησε να ρίξει μια πέτρα στον μουχλιασμένο βούρκο της αδιαφορίας.

Τίποτε απολύτως, σιωπή καθολική, λες και στους ιδεολογικούς τάφους όπου κατέφυγαν δεν υπήρχε τίποτε άλλο παρά μόνο σκόνη και αράχνες, ή το πολύ κάποιο αρχαϊκό οστό που δεν έκανε ούτε για ιερό λείψανο πια. Για κάμποσες μέρες αισθάνθηκα αποκλεισμένος από την ανθρώπινη κοινωνία, σαν να ’χα χολέρα, θύμα κάποιου είδους διανοητικής κίρρωσης όπου τίποτα δεν έβγαζε νόημα. Έφτασα μάλιστα να σκεφτώ πως η συμπονετική κουβέντα που θα κυκλοφορούσε μεταξύ αυτών που σιωπούσαν ήταν περίπου η εξής: «Τον κακομοίρη, τι να περιμένει κανείς σε τέτοια ηλικία;». Ήταν πως δεν θεωρούσαν ότι δικαιούμουν να εκφράσω γνώμη σ’ αυτή τη φάση.

Ο καιρός περνούσε, περνούσε, η κατάσταση στον κόσμο γινόταν όλο και πιο περίπλοκη, και η Αριστερά, ατάραχη, συνέχιζε να παίζει τους ρόλους που, είτε στην εξουσία είτε στην αντιπολίτευση, της είχαν διανεμηθεί. Εγώ, που στο μεταξύ είχα κάνει μια άλλη ανακάλυψη, πως ο Μαρξ ποτέ δεν είχε τόσο πολύ δίκιο όσο σήμερα, φαντάστηκα, όταν πριν ένα χρόνο ξέσπασε η καρκινική απάτη των ενυπόθηκων δανείων στις ΗΠΑ, πως η Αριστερά, όπου κι αν βρίσκεται, αν είναι ακόμα ζωντανή, θ’ ανοίξει επιτέλους το στόμα για να πει τι σκέφτεται γι’ αυτή την περίπτωση. Έχω πια την εξήγηση: η Αριστερά δεν σκέφτεται, δεν δρα, δεν διακινδυνεύει ούτε βήμα. Έχει γίνει ό,τι έχει γίνει από τότε, και μέχρι σήμερα η Αριστερά, με δειλία, εξακολουθεί να μη σκέφτεται, να μη δρα, να μη διακινδυνεύει ένα βήμα. Γι’ αυτό ας μην παραξενευτεί κανείς για την αναιδή ερώτηση του τίτλου: «Πού είναι η Αριστερά;». Δεν τάζω τίποτα για απάντηση, πλήρωσα ήδη πολύ ακριβά τις αυταπάτες μου.

Ζοζέ Σαραμάγκο

μετάφραση από τα πορτογαλικά: Αθηνά Ψυλλιά

το παραπάνω κείμενο έγραψε ο συγγραφέας Ζοζέ Σαραμάγκο και αναρτήθηκε στην προσωπική ιστοσελίδα του την 1-10-2008 .

Μαζί με άλλα κείμενα του βρίσκεται στο βιβλίο του “Το Τετράδιο” εκδόσεις Καστανιώτη

πηγή : aristerovima

«Η Αριστερά δεν έχει την παραμικρή γαμημένη ιδέα σε ποιον κόσμο ζει»

Πού είναι η Αριστερά;

Πριν από τρία-τέσσερα χρόνια, σε μια συνέντευξή μου σε μια νοτιοαμερικάνικη εφημερίδα, αργεντίνικη νομίζω, μου βγήκε πάνω στις διαδοχικές ερωταποκρίσεις μια δήλωση που κατόπιν φαντάστηκα πως θα προκαλούσε αναταραχή, διαμάχη, σκάνδαλο (μέχρι αυτού του σημείου έφτανε η αφέλειά μου), ξεκινώντας από τις τοπικές στρατιές της Αριστεράς και μετά, ποιος ξέρει, σαν ένα κύμα που εξαπλώνεται σε κύκλους, στα διεθνή μέσα, είτε αυτά ήταν πολιτικά, συνδικαλιστικά ή πολιτιστικά, τα οποία πρόσκεινται στην εν λόγω Αριστερά.

Με όλη της τη σκληρότητα, χωρίς να κάνει βήμα πίσω μπροστά στην ίδια της την αισχρότητα, η φράση, όπως αναπαράχθηκε με ακρίβεια από την εφημερίδα, ήταν η εξής: «Η Αριστερά δεν έχει την παραμικρή γαμημένη ιδέα σε ποιον κόσμο ζει». Στην πρόθεσή μου, εσκεμμένα προκλητική, η Αριστερά, επερωτωμένη έτσι, απάντησε με την πιο παγωμένη σιωπή. Κανένα κομμουνιστικό κόμμα, για παράδειγμα, ξεκινώντας απ’ αυτό του οποίου είμαι μέλος, δεν βγήκε στις επάλξεις για να αντικρούσει ή απλώς να επιχειρηματολογήσει σχετικά με την καταλληλότητα ή τη μη καταλληλότητα των λέξεων που πρόφερα. Κατά μείζονα λόγο, επίσης, κανένα από τα σοσιαλιστικά κόμματα που βρίσκονται στην κυβέρνηση των αντίστοιχων χωρών, σκέφτομαι κυρίως των δικών μας, της Πορτογαλίας και της Ισπανίας, δεν θεώρησε απαραίτητο να απαιτήσει ένα ξεκαθάρισμα εξηγήσεις από τον παράτολμο συγγραφέα που τόλμησε να ρίξει μια πέτρα στον μουχλιασμένο βούρκο της αδιαφορίας.

Τίποτε απολύτως, σιωπή καθολική, λες και στους ιδεολογικούς τάφους όπου κατέφυγαν δεν υπήρχε τίποτε άλλο παρά μόνο σκόνη και αράχνες, ή το πολύ κάποιο αρχαϊκό οστό που δεν έκανε ούτε για ιερό λείψανο πια. Για κάμποσες μέρες αισθάνθηκα αποκλεισμένος από την ανθρώπινη κοινωνία, σαν να ’χα χολέρα, θύμα κάποιου είδους διανοητικής κίρρωσης όπου τίποτα δεν έβγαζε νόημα. Έφτασα μάλιστα να σκεφτώ πως η συμπονετική κουβέντα που θα κυκλοφορούσε μεταξύ αυτών που σιωπούσαν ήταν περίπου η εξής: «Τον κακομοίρη, τι να περιμένει κανείς σε τέτοια ηλικία;». Ήταν πως δεν θεωρούσαν ότι δικαιούμουν να εκφράσω γνώμη σ’ αυτή τη φάση.

Ο καιρός περνούσε, περνούσε, η κατάσταση στον κόσμο γινόταν όλο και πιο περίπλοκη, και η Αριστερά, ατάραχη, συνέχιζε να παίζει τους ρόλους που, είτε στην εξουσία είτε στην αντιπολίτευση, της είχαν διανεμηθεί. Εγώ, που στο μεταξύ είχα κάνει μια άλλη ανακάλυψη, πως ο Μαρξ ποτέ δεν είχε τόσο πολύ δίκιο όσο σήμερα, φαντάστηκα, όταν πριν ένα χρόνο ξέσπασε η καρκινική απάτη των ενυπόθηκων δανείων στις ΗΠΑ, πως η Αριστερά, όπου κι αν βρίσκεται, αν είναι ακόμα ζωντανή, θ’ ανοίξει επιτέλους το στόμα για να πει τι σκέφτεται γι’ αυτή την περίπτωση. Έχω πια την εξήγηση: η Αριστερά δεν σκέφτεται, δεν δρα, δεν διακινδυνεύει ούτε βήμα. Έχει γίνει ό,τι έχει γίνει από τότε, και μέχρι σήμερα η Αριστερά, με δειλία, εξακολουθεί να μη σκέφτεται, να μη δρα, να μη διακινδυνεύει ένα βήμα. Γι’ αυτό ας μην παραξενευτεί κανείς για την αναιδή ερώτηση του τίτλου: «Πού είναι η Αριστερά;». Δεν τάζω τίποτα για απάντηση, πλήρωσα ήδη πολύ ακριβά τις αυταπάτες μου.

Ζοζέ Σαραμάγκο

μετάφραση από τα πορτογαλικά: Αθηνά Ψυλλιά

το παραπάνω κείμενο έγραψε ο συγγραφέας Ζοζέ Σαραμάγκο και αναρτήθηκε στην προσωπική ιστοσελίδα του την 1-10-2008 .

Μαζί με άλλα κείμενα του βρίσκεται στο βιβλίο του “Το Τετράδιο” εκδόσεις Καστανιώτη

πηγή : aristerovima

Το θεσπέσιο πτώμα

Οσάκις ο καπιταλισμός βρίσκεται σε κρίση, η Αριστερά βυθίζεται σε βαθύτερο ιδεολογικο- πολιτικό αδιέξοδο και αποσύνθεση.

Αυτό συνέβη το 1930, αυτό σημειώνεται σήμερα, ακόμη περισσότερο. Αυτό εκδηλώνεται στην Ευρώπη, αυτό καταγράφεται στη χώρα μας, με δραματικές συνέπειες για τις κοινωνικές δυνάμεις, που δεν έχουν καμία διάθεση να αυτοκτονήσουν. Οι κομματικές ηγεσίες διατηρούν δικαίωμα αυτοκτονίας, οι λαοί διατηρούν δικαίωμα να διδάσκουν τους αυτο-ανακηρυγμένους ηγέτες, να αποστασιοποιούνται από τους κομματικά περιχαρακωμένους χώρους. Το κομματικό σύνδρομο, «ανίατη νόσος», διατρέχει όλους τους χώρους της Αριστεράς: η παραδοσιακή το επικαλείται ως «αρετή», η ανανεωτική με τις παραλλαγές της, παρ’ όλο που διατείνεται ότι το ξεπέρασε, εντούτοις σ’ αυτό παραμένει αθεράπευτος δεσμώτης και ζηλωτής. Ανακηρύσσει την κομματική δράση ανώτερη από την κοινωνική. Κι όμως η τέχνη, το πνεύμα, οι κινητοποιήσεις είναι ανατρεπτικές, απελευθερωτικές, ενώ ο κομματισμός και οργανωτικισμός παρωχημένα παράσιτα, που τις διαβρώνουν, αναπαράγοντας τα κατεστημένα. Προσλαμβάνουν την κοινωνική απελευθέρωση ως εργολαβική επιχείρηση. Οσάκις η κοινωνία αφυπνίζεται, η Αριστερά πανικοβάλλεται πρώτη, όχι για την έκβαση της κοινωνικής δυναμικής, αλλά για τον κομματικό έλεγχό της. Αντί στοιχείο λύσης, αποβαίνει η ίδια μέρος του προβλήματος.

Ηπολυδιάσπαση του αριστερού χώρου δεν είναι αιτία της ιδεολογικής σύγχυσης και του ελλείμματος ορατότητος, αλλά συνέπεια αυτών. Ο Ιμπέρ Βεντρίν, άλλοτε υπουργός Εξωτερικών σοσιαλιστικών κυβερνήσεων της Γαλλίας, επισημαίνει ότι η ευρωπαϊκή Αριστερά παραμένει παγιδευμένη σε «αφελή ευρωπαϊσμό», αγνοώντας στοιχειώδη γεωπολιτικά και κοινωνικά δεδομένα.1 Ο κομματισμός συμπληρώνεται με αφασία και αποστασιοποίηση από τις συμφορές του κόσμου. Καυτά προβλήματα φλέγουν τους εργαζομένους, η Αριστερά περιορίζεται σε αφορισμούς και δόγματα παντός καιρού, ως Ερυθρός Σταυρός, θεματοφύλακας ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιεροκήρυκας. Αποπνέει είτε ληγμένο παρελθόν είτε φαντασίωση κάποιου ασαφούς μέλλοντος, για το οποίο πολύς λόγος γίνεται, αλλά μόνον αυτή παίρνει το αστείο στα σοβαρά. Ο Βεντρίν αποκαλεί τον χώρο του «μαλάκα της Ιστορίας»: παίρνοντας στα σοβαρά τις ιδεολογικές φάρσες των άλλων, αποβαίνει θύμα των φαντασιώσεων της εποχής του. Η Δεξιά παραμένει πραγματιστική, επανενεργοποιώντας κράτος και εθνικοποιήσεις, η Αριστερά εμφανίζει «τρικυμία εν κρανίω», με την αυθαίρετη, ατεκμηρίωτη και αθεράπευτη εμμονή της στο τέλος του κράτους – έθνους, του ρυθμιστικού ρόλου του, των εθνικοποιήσεων. Αμήχανη με τα εγκόσμια, σκιαμαχεί στο πεδίο των φαντασιώσεών της.

Οταν η ευρωπαϊκή Αριστερά αποδέχθηκε την οικονομία της αγοράς, αυτή μεταλλασσόταν ήδη σε καζίνο. Οταν η φούσκα έσπασε, η Αριστερά απεφάνθη ότι «έτσι είναι ο καπιταλισμός και δεν διορθώνεται με τίποτα». Σήμερα το κρατικό φαινόμενο, που είχε αυθαίρετα κηρυχθεί «νεκρό», επαναφέρεται, ενώ η Αριστερά το στιγματίζει ως «κεϊνσιανή ρεφορμιστική ουτοπία», απορρίπτοντας κάθε διορθωτική δυνατότητα του καπιταλισμού μέσω του κράτους. Οι εκπρόσωποι της ευρωπαϊκής Αριστεράς διαβεβαιώνουν σε κάθε ευκαιρία απόλυτη προσήλωση στην ελευθερία εμπορίου, παραγνωρίζοντας δραματικά προβλήματα για τους Ευρωπαίους εργαζομένους, με τις απεριόριστες εισαγωγές από ασιατικές χώρες, που χρησιμοποιούν ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα την εξαθλίωση εκατοντάδων εκατομμυρίων πολιτών τους. Η υπερευαισθησία για δικαιώματα μεταναστών εξαντλείται στον αφηρημένο ανθρωπισμό, προκαλώντας υπόνοια ότι υποβαθμίζει τις τεκμηριωμένες ανησυχίες τής εργατικής πλειοψηφίας.

Τέλος της Ιστορίας, της πολιτικής, σύγκρουση πολιτισμών, όξυνση ανταγωνισμών, ανάδυση νέου πολυκεντρικού παγκόσμιου συστήματος. Τι πιστεύει η Αριστερά γι’ αυτά τα ζητήματα; «Επί γης ειρήνη και εν ανθρώποις ευδοκία». Ενώ άλλοτε η ίδια διακατεχόταν από συγκρουσιακή αντίληψη της Ιστορίας, σήμερα περιχαρακώνεται και αποστασιοποιείται από τις εξελίξεις, υπό αφελές ειρηνιστικό, ιδεολογικό περίβλημα. Απορρίπτει την προστασία των πολιτών από το κράτος, που διαβάλλει ως «εθνικισμό», απορρίπτει όμως και τον προστατευτικό ρόλο της Ευρώπης εν ονόματι κάποιας «παγκόσμιας κοινωνίας», που αδυνατεί να υπάρξει, έστω και θεωρητικά. Υπεραμύνεται της «κοινωνικής συνοχής», αφού όμως η ίδια έχει απορρίψει κάθε εργαλείο προάσπισής της. Εάν απεμπολούμε δυνατότητες παρέμβασης, επειδή αισθανόμαστε «ανίσχυροι και κουρασμένοι», τονίζει ο Βεντρίν, τότε το μέλλον θα φέρει τα γνωρίσματα της ανισχυρίας και εξάντλησής μας.

Με έλλειμμα ιδεολογικού στίγματος, η Αριστερά όχι μόνο δεν βοηθά την κοινωνία να κατανοήσει βαθύτερα τα προβλήματά της, αλλά, αντιθέτως, την υπονομεύει, προκαλεί μεγαλύτερη σύγχυση, αποπλάνηση και ηττοπάθεια στα ευαισθητοποιημένα κοινωνικά στρώματα. Για την κρίση της η ίδια φέρει αποκλειστική ευθύνη και ουδείς άλλος ευθύνεται γι’ αυτό.

Σε εποχές κρίσης, όταν οι πολίτες χάνουν τα πάντα, αδράχνονται από το μόνο που τους απομένει: την πολιτισμική ταυτότητα. Ισως αυτό θεωρηθεί φρικτό, όμως παραμένει κατανοητό για απλούς ανθρώπους που δεν διακατέχονται από θεωρητικά σχήματα. Εντούτοις, σε αντίθεση με την έξαρση της ΕΑΜικής εμπειρίας, η Αριστερά σήμερα αποστρέφεται, όπως ο διάβολος το λιβάνι, κάθε έννοια ταυτότητος, είτε εθνικής είτε ευρωπαϊκής, διαγιγνώσκοντας πάντα κίνδυνο εθνικισμού.

Στην ελληνική κρίση δημόσιου χρέους η Αριστερά λάμπει με την απουσία της. Ούτε εναλλακτικές προτάσεις ούτε προσπάθεια τροποποίησης των ευρωπαϊκών Συνθηκών. Κάποιοι «μαρξιστές» διεκδικούν αβασάνιστα και ατεκμηρίωτα παύση πληρωμών, επειδή «στον καπιταλισμό δεν υπάρχει λύση». Ομως το αυτό υποστηρίζεται από γερμανικούς τραπεζικούς κύκλους: αποβολή της Ελλάδος, διακοπή οικονομικών σχέσεων με «αναξιόχρεες» χώρες. Οσοι φαντάζονται την πτώχευση ως «αντίσταση» στον καπιταλισμό, ταυτόχρονα καταγγέλλουν ότι η κυβέρνηση την εφαρμόζει ήδη εν κρυπτώ και ντεφάκτο, ότι οι αγορές την ακολουθούν στην πράξη υποτιμώντας τα ελληνικά ομόλογα κατά 30%-40%. Ακόμη και στην Αργεντινή η πτώχευση δεν ήταν δική της επιλογή, αλλά του ΔΝΤ. Στην Ελλάδα ενδεχόμενη πτώχευση θα αποτελειώσει τα εναπομένοντα λαϊκά εισοδήματα. Τα δόγματα και οι φαντασιώσεις των αντίθετων αλληλοσυμπληρώνονται, συγκλίνοντας στην αδράνεια και ακινησία, εις βάρος της κοινωνίας και των απλών ανθρώπων, που επιθυμούν κάτι επιτέλους να αλλάξει. Και το θεσπέσιο πτώμα; Αναμένει ματαίως την ταφή του, που διαρκώς αναβάλλεται.Κι όμως, αρχαίος χρησμός, που δεν έπαψε να ισχύει, επιφυλάσσει τη νίκη στην πλευρά της οποίας οι άρχοντες θυσιάζονται.

1. Βλ. «Magazine Philosophie», νο 42, Σεπτέμβριος 2010

Το θεσπέσιο πτώμα

Οσάκις ο καπιταλισμός βρίσκεται σε κρίση, η Αριστερά βυθίζεται σε βαθύτερο ιδεολογικο- πολιτικό αδιέξοδο και αποσύνθεση.

Αυτό συνέβη το 1930, αυτό σημειώνεται σήμερα, ακόμη περισσότερο. Αυτό εκδηλώνεται στην Ευρώπη, αυτό καταγράφεται στη χώρα μας, με δραματικές συνέπειες για τις κοινωνικές δυνάμεις, που δεν έχουν καμία διάθεση να αυτοκτονήσουν. Οι κομματικές ηγεσίες διατηρούν δικαίωμα αυτοκτονίας, οι λαοί διατηρούν δικαίωμα να διδάσκουν τους αυτο-ανακηρυγμένους ηγέτες, να αποστασιοποιούνται από τους κομματικά περιχαρακωμένους χώρους. Το κομματικό σύνδρομο, «ανίατη νόσος», διατρέχει όλους τους χώρους της Αριστεράς: η παραδοσιακή το επικαλείται ως «αρετή», η ανανεωτική με τις παραλλαγές της, παρ’ όλο που διατείνεται ότι το ξεπέρασε, εντούτοις σ’ αυτό παραμένει αθεράπευτος δεσμώτης και ζηλωτής. Ανακηρύσσει την κομματική δράση ανώτερη από την κοινωνική. Κι όμως η τέχνη, το πνεύμα, οι κινητοποιήσεις είναι ανατρεπτικές, απελευθερωτικές, ενώ ο κομματισμός και οργανωτικισμός παρωχημένα παράσιτα, που τις διαβρώνουν, αναπαράγοντας τα κατεστημένα. Προσλαμβάνουν την κοινωνική απελευθέρωση ως εργολαβική επιχείρηση. Οσάκις η κοινωνία αφυπνίζεται, η Αριστερά πανικοβάλλεται πρώτη, όχι για την έκβαση της κοινωνικής δυναμικής, αλλά για τον κομματικό έλεγχό της. Αντί στοιχείο λύσης, αποβαίνει η ίδια μέρος του προβλήματος.

Ηπολυδιάσπαση του αριστερού χώρου δεν είναι αιτία της ιδεολογικής σύγχυσης και του ελλείμματος ορατότητος, αλλά συνέπεια αυτών. Ο Ιμπέρ Βεντρίν, άλλοτε υπουργός Εξωτερικών σοσιαλιστικών κυβερνήσεων της Γαλλίας, επισημαίνει ότι η ευρωπαϊκή Αριστερά παραμένει παγιδευμένη σε «αφελή ευρωπαϊσμό», αγνοώντας στοιχειώδη γεωπολιτικά και κοινωνικά δεδομένα.1 Ο κομματισμός συμπληρώνεται με αφασία και αποστασιοποίηση από τις συμφορές του κόσμου. Καυτά προβλήματα φλέγουν τους εργαζομένους, η Αριστερά περιορίζεται σε αφορισμούς και δόγματα παντός καιρού, ως Ερυθρός Σταυρός, θεματοφύλακας ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιεροκήρυκας. Αποπνέει είτε ληγμένο παρελθόν είτε φαντασίωση κάποιου ασαφούς μέλλοντος, για το οποίο πολύς λόγος γίνεται, αλλά μόνον αυτή παίρνει το αστείο στα σοβαρά. Ο Βεντρίν αποκαλεί τον χώρο του «μαλάκα της Ιστορίας»: παίρνοντας στα σοβαρά τις ιδεολογικές φάρσες των άλλων, αποβαίνει θύμα των φαντασιώσεων της εποχής του. Η Δεξιά παραμένει πραγματιστική, επανενεργοποιώντας κράτος και εθνικοποιήσεις, η Αριστερά εμφανίζει «τρικυμία εν κρανίω», με την αυθαίρετη, ατεκμηρίωτη και αθεράπευτη εμμονή της στο τέλος του κράτους – έθνους, του ρυθμιστικού ρόλου του, των εθνικοποιήσεων. Αμήχανη με τα εγκόσμια, σκιαμαχεί στο πεδίο των φαντασιώσεών της.

Οταν η ευρωπαϊκή Αριστερά αποδέχθηκε την οικονομία της αγοράς, αυτή μεταλλασσόταν ήδη σε καζίνο. Οταν η φούσκα έσπασε, η Αριστερά απεφάνθη ότι «έτσι είναι ο καπιταλισμός και δεν διορθώνεται με τίποτα». Σήμερα το κρατικό φαινόμενο, που είχε αυθαίρετα κηρυχθεί «νεκρό», επαναφέρεται, ενώ η Αριστερά το στιγματίζει ως «κεϊνσιανή ρεφορμιστική ουτοπία», απορρίπτοντας κάθε διορθωτική δυνατότητα του καπιταλισμού μέσω του κράτους. Οι εκπρόσωποι της ευρωπαϊκής Αριστεράς διαβεβαιώνουν σε κάθε ευκαιρία απόλυτη προσήλωση στην ελευθερία εμπορίου, παραγνωρίζοντας δραματικά προβλήματα για τους Ευρωπαίους εργαζομένους, με τις απεριόριστες εισαγωγές από ασιατικές χώρες, που χρησιμοποιούν ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα την εξαθλίωση εκατοντάδων εκατομμυρίων πολιτών τους. Η υπερευαισθησία για δικαιώματα μεταναστών εξαντλείται στον αφηρημένο ανθρωπισμό, προκαλώντας υπόνοια ότι υποβαθμίζει τις τεκμηριωμένες ανησυχίες τής εργατικής πλειοψηφίας.

Τέλος της Ιστορίας, της πολιτικής, σύγκρουση πολιτισμών, όξυνση ανταγωνισμών, ανάδυση νέου πολυκεντρικού παγκόσμιου συστήματος. Τι πιστεύει η Αριστερά γι’ αυτά τα ζητήματα; «Επί γης ειρήνη και εν ανθρώποις ευδοκία». Ενώ άλλοτε η ίδια διακατεχόταν από συγκρουσιακή αντίληψη της Ιστορίας, σήμερα περιχαρακώνεται και αποστασιοποιείται από τις εξελίξεις, υπό αφελές ειρηνιστικό, ιδεολογικό περίβλημα. Απορρίπτει την προστασία των πολιτών από το κράτος, που διαβάλλει ως «εθνικισμό», απορρίπτει όμως και τον προστατευτικό ρόλο της Ευρώπης εν ονόματι κάποιας «παγκόσμιας κοινωνίας», που αδυνατεί να υπάρξει, έστω και θεωρητικά. Υπεραμύνεται της «κοινωνικής συνοχής», αφού όμως η ίδια έχει απορρίψει κάθε εργαλείο προάσπισής της. Εάν απεμπολούμε δυνατότητες παρέμβασης, επειδή αισθανόμαστε «ανίσχυροι και κουρασμένοι», τονίζει ο Βεντρίν, τότε το μέλλον θα φέρει τα γνωρίσματα της ανισχυρίας και εξάντλησής μας.

Με έλλειμμα ιδεολογικού στίγματος, η Αριστερά όχι μόνο δεν βοηθά την κοινωνία να κατανοήσει βαθύτερα τα προβλήματά της, αλλά, αντιθέτως, την υπονομεύει, προκαλεί μεγαλύτερη σύγχυση, αποπλάνηση και ηττοπάθεια στα ευαισθητοποιημένα κοινωνικά στρώματα. Για την κρίση της η ίδια φέρει αποκλειστική ευθύνη και ουδείς άλλος ευθύνεται γι’ αυτό.

Σε εποχές κρίσης, όταν οι πολίτες χάνουν τα πάντα, αδράχνονται από το μόνο που τους απομένει: την πολιτισμική ταυτότητα. Ισως αυτό θεωρηθεί φρικτό, όμως παραμένει κατανοητό για απλούς ανθρώπους που δεν διακατέχονται από θεωρητικά σχήματα. Εντούτοις, σε αντίθεση με την έξαρση της ΕΑΜικής εμπειρίας, η Αριστερά σήμερα αποστρέφεται, όπως ο διάβολος το λιβάνι, κάθε έννοια ταυτότητος, είτε εθνικής είτε ευρωπαϊκής, διαγιγνώσκοντας πάντα κίνδυνο εθνικισμού.

Στην ελληνική κρίση δημόσιου χρέους η Αριστερά λάμπει με την απουσία της. Ούτε εναλλακτικές προτάσεις ούτε προσπάθεια τροποποίησης των ευρωπαϊκών Συνθηκών. Κάποιοι «μαρξιστές» διεκδικούν αβασάνιστα και ατεκμηρίωτα παύση πληρωμών, επειδή «στον καπιταλισμό δεν υπάρχει λύση». Ομως το αυτό υποστηρίζεται από γερμανικούς τραπεζικούς κύκλους: αποβολή της Ελλάδος, διακοπή οικονομικών σχέσεων με «αναξιόχρεες» χώρες. Οσοι φαντάζονται την πτώχευση ως «αντίσταση» στον καπιταλισμό, ταυτόχρονα καταγγέλλουν ότι η κυβέρνηση την εφαρμόζει ήδη εν κρυπτώ και ντεφάκτο, ότι οι αγορές την ακολουθούν στην πράξη υποτιμώντας τα ελληνικά ομόλογα κατά 30%-40%. Ακόμη και στην Αργεντινή η πτώχευση δεν ήταν δική της επιλογή, αλλά του ΔΝΤ. Στην Ελλάδα ενδεχόμενη πτώχευση θα αποτελειώσει τα εναπομένοντα λαϊκά εισοδήματα. Τα δόγματα και οι φαντασιώσεις των αντίθετων αλληλοσυμπληρώνονται, συγκλίνοντας στην αδράνεια και ακινησία, εις βάρος της κοινωνίας και των απλών ανθρώπων, που επιθυμούν κάτι επιτέλους να αλλάξει. Και το θεσπέσιο πτώμα; Αναμένει ματαίως την ταφή του, που διαρκώς αναβάλλεται.Κι όμως, αρχαίος χρησμός, που δεν έπαψε να ισχύει, επιφυλάσσει τη νίκη στην πλευρά της οποίας οι άρχοντες θυσιάζονται.

1. Βλ. «Magazine Philosophie», νο 42, Σεπτέμβριος 2010

«Η κρίση είναι μια μεγάλη απατεωνιά, το ΔΝΤ μια σπηλιά με ληστές»

«Η οικονομική κρίση είναι μια μεγάλη απατεωνιά, η μεγαλύτερη στην ιστορία του καπιταλισμού. Το ΔΝΤ είναι μια σπηλιά με ληστές. Αυτοί είναι οι φταίχτες για ό,τι γίνεται – για την ανισότητα που υπάρχει στον κόσμο», υποστηρίζει ο Ισπανός Χουάν Μανουέλ Σάντσες Γκορντίγιο, ο επί 31 χρόνια κομμουνιστής δήμαρχος της Μαριναλέντα.

«Το όνειρό μου είναι να δημιουργήσω μια κοινωνία χωρίς τάξεις, χωρίς πλούσιους και φτωχούς», λέει ο 55χρονος δήμαρχος «Το όνειρό μου είναι να δημιουργήσω μια κοινωνία χωρίς τάξεις, χωρίς πλούσιους και φτωχούς», λέει ο 55χρονος δήμαρχος Βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη για να συμμετάσχει στο φεστιβάλ «άμεσης δημοκρατίας» που διοργανώνουν αντιεξουσιαστικές κινήσεις, στο πλαίσιο της 75ης Δεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης.

Η Μαριναλέντα, στην επαρχία της Ανδαλουσίας, είναι μια κοινότητα 2.700 κατοίκων που δεν αντιμετωπίζουν το φάσμα της ανεργίας. Οι κάτοικοι ανήκουν στον τοπικό συνεταιρισμό και εργάζονται 6,5 ώρες την ημέρα έχοντας όλοι το ίδιο ημερομίσθιο (45 ευρώ), ανεξάρτητα αν απασχολούνται στους αγρούς ή στο τοπικό εργοστάσιο μεταποίησης των προϊόντων. Τα έσοδα δεν μοιράζονται αλλά επενδύονται στον συνεταιρισμό για να δημιουργηθούν νέες δουλειές. Στο χωριό δεν υπάρχει παπάς και αστυνομικός, ενώ η ενοικίαση ενός σπιτιού στοιχίζει 15 ευρώ τον μήνα.

«Το όνειρό μου είναι να δημιουργήσω μια κοινωνία χωρίς τάξεις, χωρίς πλούσιους και φτωχούς», λέει ο 55χρονος δήμαρχος, στη συνέντευξή του στην «Ε».

Η οικονομική κρίση των ημερών είναι τεχνητή ή πραγματική; Δηλαδή χρεοκόπησαν τα νοικοκυριά ή είναι ένα ακόμη τέχνασμα του κεφαλαίου;

«Η οικονομική κρίση είναι μια μεγάλη απατεωνιά, η μεγαλύτερη στην ιστορία του καπιταλισμού. Οι «μηχανικοί» των τραπεζών δίνουν δάνεια ακόμη και σε εταιρείες που δεν μπορούν να τους επιστρέψουν τα χρήματα. Υπάρχουν 55 δισ. δολάρια δανείων χωρίς αντίκρισμα. Γι’ αυτό και σ’ αυτή την κρίση υπάρχουν θύτες και θύματα».

Εχει επηρεάσει τη Μαριναλέντα η παγκόσμια οικονομική κρίση; Αν ναι, πώς; Αν όχι, γιατί;

«Βέβαια και την έχει επηρεάσει, όπως όλο τον πλανήτη, αλλά πολύ λιγότερο. Γιατί εμείς απαντάμε με δικά μας μέσα στην κρίση. Εχουμε διπλασιάσει τη δημόσια επένδυση και πετύχαμε να δουλεύει όλος ο κόσμος».

Η Ελλάδα βρίσκεται σε δεινή οικονομική θέση. Θεωρείτε ότι μπορεί να αναγεννηθεί; Και πώς; Η οικονομική βοήθεια των χωρών της ευρωζώνης και η ένταξή της στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο πιστεύετε ότι θα τη βοηθήσουν να αναστηθεί οικονομικά;

«Το ΔΝΤ είναι σπηλιά με ληστές. Αυτοί είναι οι φταίχτες για ό,τι γίνεται – για την ανισότητα που υπάρχει στον κόσμο. Θα έρθουν να κλέψουν τη χώρα και να την κάνουν ακόμη φτωχότερη. Και να δώσουν πλεονέκτημα σε λίγους. Το σημερινό σύστημα είναι ένας απόλυτος παραλογισμός. Πρέπει η ελληνική πολιτεία να βρεθεί στην υπηρεσία των φτωχών. Η εθνικοποίηση των τραπεζών και η παροχή κατοικίας από το κράτος προς όλους τους πολίτες είναι μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση. Οι θύτες που μας οδήγησαν σ’ αυτή την κρίση πρέπει να… επιβραβευθούν».

Η έννοια της δημοκρατίας υφίσταται στις μέρες μας; Θεωρείτε ότι η άμεση δημοκρατία αποτελεί απάντηση στην κρίση;

«Οχι, δεν υπάρχει. Είναι μια φάρσα. Στη σημερινή δημοκρατία ο λαός δεν έχει δύναμη. Είναι μια δημοκρατία της μπουρζουαζίας. Η 5η ελευθερία είναι η ελευθερία τού να κλέβεις, και αυτή είναι η μοναδική ελευθερία, όπως λέει ο Τσόμσκι. Να πάμε σε μια δημοκρατία των εργατών και του λαού, σε μια δημοκρατία με δύο πόδια: πολιτική δημοκρατία αλλά και οικονομική δημοκρατία. Η πολιτική δημοκρατία χωρίς οικονομική δημοκρατία είναι ένα πολύ μεγάλο ψέμα».

Η Αριστερά δείχνει να έχει χάσει τον βηματισμό της – βρίσκεται πίσω από τις εξελίξεις. Μπορεί να απαντήσεις στις νέες προκλήσεις;

«Ναι, αλλά με διαφορετική μορφή απ’ αυτήν που γνωρίζουμε στην Ευρώπη. Μια Αριστερά που να είναι ικανή να αντιμετωπίσει τον καπιταλισμό και να εφαρμόσει κοινωνική αλληλεγγύη. Εκεί που ο άνθρωπος και οι ανάγκες του θα είναι το κέντρο όλης της οικονομικής ενέργειας. Μια ηθική Αριστερά που ζει όπως μιλάει».

Είναι η Μαριναλέντα μια ιδεώδης κοινωνία;

«Πιστεύω ότι ποτέ δεν θα φτάσουμε στο ιδανικό. Είναι ένας δρόμος όμως που πρέπει να διανύσουμε».

Αν είναι πετυχημένη η πολιτική σας γιατί δεν εφαρμόζεται και σε άλλες πόλεις της Ισπανίας;

«Πραγματικά σε άλλα μέρη της Ανδαλουσίας, εκεί όπου το συνδικάτο έχει δύναμη, έχουμε καταφέρει να κερδίσουμε γη και να έχουμε κάνει κινήσεις ανάλογες όπως αυτές της Μαριναλέντα. Το αγροτικό συνδικάτο μας έχει 30.000 μέλη και πολλά δημαρχεία. Δεν είναι μια εύκολη κατάκτηση όπως και να το κάνεις, αλλά μια μάχη πολλών αγώνων».

Οπως παρατηρεί ο Βρετανός ιστορικός Ερικ Χομπσμπάουμ, «από την εποχή των επαναστάσεων περάσαμε στην εποχή των αυτοκρατοριών και από κει στην εποχή των άκρων». Σήμερα σε ποια εποχή βαδίζουμε;

«Είναι η εποχή στην οποία ο μόνος υπάρχων θεός είναι το χρήμα. Ενας θεός που χρειάζεται γενοκτονίες σ’ όλο τον πλανήτη, που συνεχίζει να παράγει πολέμους και 70.000 νεκρούς – δολοφονημένους από την πείνα, κάθε μέρα».

* Ευχαριστούμε για τη μετάφραση την Ηλέκτρα Μπεθυμούτη και την Ελένη Γενναδίου. *