Από τους βασικούς εκπροσώπους της δεύτερης μεταπολεμικής γενιάς κινηματογραφιστών, ερευνητής αλλά και δημιουργός πολύτιμων αρχείων, ο Φώτος Λαμπρινός, στα 40 χρόνια της σκηνοθετικής του πορείας έχει δημιουργήσει μια ανεκτίμητη κινηματογραφική «κιβωτό» μνήμης στην οποία περιλαμβάνονται σπουδαία ιστορικά γεγονότα, αμφιλεγόμενες προσωπικότητες που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στο πολιτικό σκηνικό της εποχής τους, Ελληνες και ξένοι δημιουργοί, πρωτοπόροι της Τέχνης αλλά και σκηνές από την καθημερινότητα απλών ανθρώπων.
Γιός αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης και της Αριστεράς, έχασε το πατέρα του Γιώργη Λαμπρινό, στέλεχος του ΚΚΕ και του Δημοκρατικού Στρατού, το καλοκαίρι του 1949. Εζησε από πολύ κοντά, το τέλος της Κατοχής, τα Δεκεμβριανά, τη Συμφωνία της Βάρκιζας και τον Εμφύλιο. Λόγω της κομματικής ιδιότητας του πατέρα του είδε από κοντά μερικούς από τους θρυλικούς ηγέτες της κομμουνιστικής αριστεράς όπως το Νίκο Ζαχαριάδη, τον Άρη Βελουχιώτη, το Μήτσο Παρτσαλίδη, το Γιάννη Ζεύγο, το Νίκο Μπελογιάννη κ.ά.
Υπήρξε μαθητής του Κώστα Καλοκαιρινού, του Γρηγόρη Γρηγορίου, του Ιάκωβου Καμπανέλλη, του Kolm Velte .
Ξεκίνησε να εργάζεται το 1960 ως θεατρικός σκηνοθέτης στο κρατικό ραδιόφωνο (την τότε Ε.Ι.Ρ.), σκηνοθετώντας πολλά έργα κλασικού ρεπερτορίου όπως “H θυσία του Aβραάμ”, “Tαπεινωμένοι και καταφρονεμένοι” κ.ά.. Την ίδια περίοδο (1960-1964) δουλεύει ως βοηθός σκηνοθέτης και σκηνοθέτης στον θίασο Δημήτρη Xορν. Απο το 1963 στράφηκε στον κινηματογράφο, ασχολούμενος κυρίως με το ντοκιμαντέρ. Πρώτη του ταινία το “100 ώρες του Mάη” με θέμα τη δολοφονία από παρακρατικούς στη Θεσσαλονίκη, του βουλευτή της ΕΔΑ Γρηγόρη Λαμπράκη.
Το 1965 φεύγει στη Ρωσία για να σπουδάσει κινηματογράφο στο Ινστιτούτο Κινηματογραφίας της Μόσχας (1965-1970) και παρακολούθησε το εργαστήρι του Μιχαήλ Ρομμ. Εκεί, ανάμεσα στους συμφοιτητές του ήσαν και οι Κόλια Κόσιελεφ, Ανβάρ Τουράγιεφ, Βολόντια Μενσώφ, Νικήτα Μιχαλκώφ και Μιχαήλ Ιλιένκο. Το 1969 θα παραδώσει τη διπλωματική του ταινία “Eπισκευθείτε την Eλλάδα” η οποία θα αποσπάσει και το πρώτο βραβείο του Ινστιτούτου για να αποφοιτήσει με άριστα το 1970.
Το 1973 συνεργάζεται με τον Θόδωρο Αγγελόπουλο στο σενάριο της ταινίας “O Θίασος”. Την ίδια χρονιά βρίσκεται μαζί με πολλούς ανθρώπους του κινηματογράφου στο Πολυτεχνείο τη βραδιά που εισέβαλλε το τανκ.
Οι ταινίες που δημιούργησε στα 40 και πλέον χρόνια αδιάλειπτης παρουσίας του ξεπερνούν τις 25, ενώ σε πολλές δεκάδες ανέρχονται τα τηλεοπτικά του ντοκιμαντέρ για την ΕΡΤ, ανάμεσά τους εκείνα για τις εκπομπές “Νεκρές και ζωντανές πολιτείες”, “Εικόνες από την Βόρειο Ελλάδα”, “Από την Πινδο στον Έβρο” “Η ΕΡΤ στη Βόρειο Ελλάδα”, “Έρευνα”, “Εδώ γεννήθηκε η Ευρώπη” και “Παρασκήνιο”..
Στον τομέα των ταινιών μυθοπλασίας έδωσε το 1987 δείγμα γραφής με το “Δοξόμπους”. H ταινία απέσπασε τέσσερα βραβεία (μαζί και αυτό της σκηνοθεσίας) στο Ελληνικό Φεστιβάλ Κινηματογράφου, στη Θεσσαλονίκη.
Η πιο πρόσφατη δουλειά του είναι το ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους “Καπετάν Κεμάλ, ο σύντροφος”, το οποίο ολοκληρώθηκε το 2008 και έχει ως θέμα το πορτραίτο ενός τούρκου 92 χρονών του οποίου η βιογραφία συνδέεται με σημαντικές στιγμές του 20ού αιώνα αλλά και με την Ελλάδα.
Όλα αυτά τα χρόνια συνεργάστηκε, μεταξύ άλλων, με τους Δήμο Θέο, Δημήτρη Χορν, Μάνο Ζαχαρία, Κώστα Γαβρά, Δημήτρη Δεσποτίδη, Νίκο Σβορώνο, Θόδωρο Αγγελόπουλο, Γιώργο Αρβανίτη, Γιώργο Παπαδάκη, Λέοντα Λοΐσιο, Γιάννη Γιαννουλόπουλο, Θάνο Βερέμη, Αριστείδη Καρύδη-Φουκς, Ηλία Κωνσταντακόπουλο, Γιώργο Κοροπούλη, Σάββα Αγουρίδη, Μάριο Ποντίκα και Κώστα Σπυρόπουλο.
Πέρα από το σύνολο του κινηματογραφικού του έργου, ο Φώτος Λαμπρινός έχει συνεισφέρει στην κινηματογραφική πολιτική είτε ως ιδρυτικό μέλος του δ.σ. της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών είτε ως σύμβουλος ή υπεύθυνος αρκετών επιτροπών του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, της ΕΡΤ, του υπουργείου Πολιτισμού.
Στην περίοδο 1996-2000 συμμετέχει στην επταμελή Eπιτροπή Kινηματογραφίας του Yπουργείου Πολιτισμού, με πρόεδρο τον Θόδωρο Aγγελόπουλο, με αντικείμενο την πλήρη αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου που διέπει τα κινηματογραφικά πράγματα της Eλλάδας, ενώ ήταν και ο εισηγητής του σχεδίου νόμου για την ίδρυση Kρατικής Aκαδημίας Kινηματογράφου. Παραλλαγές αυτής της εισήγησης χρησίμευσαν στη διατύπωση του πρώτου “Προγράμματος Σπουδών” του Τμήματος Κινηματογράφου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Εχει γράψει τα βιβλία “Iσχύς μου η αγάπη του φακού” – Tα κινηματογραφικά Eπίκαιρα ως τεκμήρια της ιστορίας 1895 – 1940”και “Λευκά σοσόνια”, μια σεναριακή μυθιστορία (εκδ. Καστανιώτης).
Το αφιέρωμα του Φεστιβάλ διατρέχει και τις τέσσερις δεκαετίες της κινηματογραφικής πορείας του Φώτου Λαμπρινού, ξεκινώντας από το πρώτο ντοκιμαντέρ του “100 ώρες του Μάη” (1964) και φτάνοντας στην τελευταία δουλειά του, το “Καπετάν Κεμάλ, ο σύντροφος” (2008). Δεν λείπουν επίσης ντοκιμαντέρ όπως “Άρης Βελουχιώτης – Το δίλημμα” (1981), “Ο Πειραιάς του Γιάννη Τσαρούχη” (1980) και το “Σεργκέι Παρατζάνοφ, ο εξόριστος” (1990).
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ΠΡΩΤΟ ΠΛΑΝΟ (17 Μαρτίου 2009)
ΑΝεμος 