Ο Τελευταίος Εχθρός

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Parallaxi Οκτωβρίου

«Δεν φοβάμαι το θάνατο. Εχω υπάρξει νεκρός για εκατομμύρια χρόνια πριν να γεννηθώ και οφείλω να πω ότι δεν ένιωθα και πολύ άσχημα»

Μάρκ Τουέιν

Κι έτσι, όπως μπαίνει το Φθινόπωρο στη ζωή του ανθρώπου της γνώσης, κι έχοντας νικήσει το Φόβο, ξεπεράσει την απατηλή Διαύγεια και κατεβάζοντας από το βάθρο της τη Δύναμη, αργά ή γρήγορα θα βρεθεί μπροστά στον Τέταρτο Εχθρό του: το Θάνατο!

Για τον άνθρωπο της γνώσης, ο Θάνατος είναι η μόνη σταθερή βεβαιότητα που έχει στη ζωή του. Καμιά άλλη. Ως Πολεμιστής ξέρει –ή οφείλει να ξέρει- ότι αυτόν τον εχθρό δεν πρόκειται να τον νικήσει ποτέ. Οση τόλμη, εξυπνάδα, τεχνική και δύναμη κι αν χρησιμοποιήσει.

Οπως ξέρει, επίσης, ότι ο Θάνατος τον συνοδεύει σιωπηλά από τα πρώτα βήματα της ζωής του. Τον ακολουθεί σε κάθε του βήμα χωρίς να φανερώνει την παρουσία του μέχρι τη στιγμή που θα τον αγγίξει ελαφρά στον αριστερό του ώμο.

Σύμφωνα πάλια με μια αρχαία, ινδιάνικη δοξασία, ο Θάνατος έχει τη μορφή ενός Αετού που καταπίνει μικρές φλόγες. Οι φλόγες αυτές είναι οι ζωές των ανθρώπων που πεθαίνουν για να καταλήξουν στο ράμφος του Αετού.

Οποια μορφή και να έχει ο Θάνατος, η δύναμή του είναι απόλυτη και γι αυτό θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως σύμβουλος για τον άνθρωπο της γνώσης κάνοντάς τον να ζει την κάθε ημέρα, την κάθε στιγμή της ζωής του σαν να είναι η τελευταία.

Εκείνο που ίσως δεν γνωρίζει ο άνθρωπος της γνώσης είναι ότι ο Θάνατος δίνει πάντοτε δύο ξεχωριστές ευκαιρίες. Η πρώτη είναι να μην βιώσει τη φθορά των γηρατειών και η δεύτερη να ξεφύγει για μια στιγμή από το ράμφος του αετού.

Ως αντάλλαγμα ζητάει ένα και μόνο πράγμα: τη μάχη. Τη μάχη μέχρις εσχάτων παρά την επίγνωση του πόσο μάταιη είναι αυτή. Γερνούν όσοι παραδίδονται στα γηρατειά. Εξαφανίζονται όσοι εγκαταλείπουν την προσπάθεια και μαζί της το μονοπάτι της γνώσης. Οποιος θέλει να αρπάξει την πρώτη ευκαιρία που του δίνει ο Θάνατος δεν έχει παρά να ξεχάσει την κούρασή του και να ορμήσει στη μάχη σαν άνεμος…

Εχοντας διανύσει μία τόσο μεγάλη πορεία από τη μήτρα της μάνας του μέχρι εδώ, προστάζει τον εαυτό του να συνεχίσει για άλλο τόσο. Κι αντί να παραδοθεί όταν αρχίζουν να τον εγκαταλείπουν οι δυνάμεις του, επιστρατεύει τόλμη και διαύγεια και δύναμη για να διαγράψει εντελώς ολόκληρη την προωσπική του ιστορία και να πιάσει να ξαναγράφει σε λευκή σελίδα. Και η ευκαιρία του να μην γεράσει ποτέ θα του δοθεί. Απλόχερα.

Η δεύτερη ευκαιρία έρχεται μια στιγμή μετά το άγγιγμα του Θανάτου, μια στιγμή πριν τελειώσουν όλα για πάντα και οριστικά. Γι’ αυτή τη στιγμή πολέμησε, πληγώθηκε, νικήθηκε και νίκησε, αγάπησε κι αγαπήθηκε, προσπάθησε και λάθεψε τόσες και τόσες φορές.

Είναι η στιγμή που θα σκεφτεί την ερώτηση του Δασκάλου του: «Εχεις σκεφτεί ποτέ ότι ενώ ο Θάνατος αφαιρεί τα πάντα και ολοκληρωτικά, εμείς δεν καταφέρνουμε να ζήσουμε μια Ζωή που να περιλαμβάνει τα πάντα, που να είναι ολοκληρωμένη;».

Αν στην πορεία του έχει απαντήσει σε αυτό το «κοάν», αν δηλαδή έχει βιώσει μέχρι το μεδούλι τους την κάθε του εισπνοή και εκπνοή όσο ζούσε, τότε έχει κερδίσει και τη δεύτερη ευκαιρία. Ο αετός τον αφήνει να πετάξει για λίγο γύρω από το ράμφος του χωρίς να τον καταπιεί αμέσως. Λένε μάλιστα ότι για κάποιους Πολεμιστές αυτό το πέταγμα συνεχίζεται για πάντα. Η ζωή τους παραμένει μια φλόγα που ο αετός ποτέ δεν θα καταπιεί απολαμβάνοντας αυτό που οι Ινδιάνοι έχουν ονομάσει «το Δώρο του Αετού».

Καλό χειμώνα αγαπημένοι μου! Σε όποιο μονοπάτι κι αν βαδίζετε, όσους εχθρούς κι αν έχετε απέναντί σας!

Ο Τελευταίος Εχθρός

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Parallaxi Οκτωβρίου

«Δεν φοβάμαι το θάνατο. Εχω υπάρξει νεκρός για εκατομμύρια χρόνια πριν να γεννηθώ και οφείλω να πω ότι δεν ένιωθα και πολύ άσχημα»

Μάρκ Τουέιν

Κι έτσι, όπως μπαίνει το Φθινόπωρο στη ζωή του ανθρώπου της γνώσης, κι έχοντας νικήσει το Φόβο, ξεπεράσει την απατηλή Διαύγεια και κατεβάζοντας από το βάθρο της τη Δύναμη, αργά ή γρήγορα θα βρεθεί μπροστά στον Τέταρτο Εχθρό του: το Θάνατο!

Για τον άνθρωπο της γνώσης, ο Θάνατος είναι η μόνη σταθερή βεβαιότητα που έχει στη ζωή του. Καμιά άλλη. Ως Πολεμιστής ξέρει –ή οφείλει να ξέρει- ότι αυτόν τον εχθρό δεν πρόκειται να τον νικήσει ποτέ. Οση τόλμη, εξυπνάδα, τεχνική και δύναμη κι αν χρησιμοποιήσει.

Οπως ξέρει, επίσης, ότι ο Θάνατος τον συνοδεύει σιωπηλά από τα πρώτα βήματα της ζωής του. Τον ακολουθεί σε κάθε του βήμα χωρίς να φανερώνει την παρουσία του μέχρι τη στιγμή που θα τον αγγίξει ελαφρά στον αριστερό του ώμο.

Σύμφωνα πάλια με μια αρχαία, ινδιάνικη δοξασία, ο Θάνατος έχει τη μορφή ενός Αετού που καταπίνει μικρές φλόγες. Οι φλόγες αυτές είναι οι ζωές των ανθρώπων που πεθαίνουν για να καταλήξουν στο ράμφος του Αετού.

Οποια μορφή και να έχει ο Θάνατος, η δύναμή του είναι απόλυτη και γι αυτό θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως σύμβουλος για τον άνθρωπο της γνώσης κάνοντάς τον να ζει την κάθε ημέρα, την κάθε στιγμή της ζωής του σαν να είναι η τελευταία.

Εκείνο που ίσως δεν γνωρίζει ο άνθρωπος της γνώσης είναι ότι ο Θάνατος δίνει πάντοτε δύο ξεχωριστές ευκαιρίες. Η πρώτη είναι να μην βιώσει τη φθορά των γηρατειών και η δεύτερη να ξεφύγει για μια στιγμή από το ράμφος του αετού.

Ως αντάλλαγμα ζητάει ένα και μόνο πράγμα: τη μάχη. Τη μάχη μέχρις εσχάτων παρά την επίγνωση του πόσο μάταιη είναι αυτή. Γερνούν όσοι παραδίδονται στα γηρατειά. Εξαφανίζονται όσοι εγκαταλείπουν την προσπάθεια και μαζί της το μονοπάτι της γνώσης. Οποιος θέλει να αρπάξει την πρώτη ευκαιρία που του δίνει ο Θάνατος δεν έχει παρά να ξεχάσει την κούρασή του και να ορμήσει στη μάχη σαν άνεμος…

Εχοντας διανύσει μία τόσο μεγάλη πορεία από τη μήτρα της μάνας του μέχρι εδώ, προστάζει τον εαυτό του να συνεχίσει για άλλο τόσο. Κι αντί να παραδοθεί όταν αρχίζουν να τον εγκαταλείπουν οι δυνάμεις του, επιστρατεύει τόλμη και διαύγεια και δύναμη για να διαγράψει εντελώς ολόκληρη την προωσπική του ιστορία και να πιάσει να ξαναγράφει σε λευκή σελίδα. Και η ευκαιρία του να μην γεράσει ποτέ θα του δοθεί. Απλόχερα.

Η δεύτερη ευκαιρία έρχεται μια στιγμή μετά το άγγιγμα του Θανάτου, μια στιγμή πριν τελειώσουν όλα για πάντα και οριστικά. Γι’ αυτή τη στιγμή πολέμησε, πληγώθηκε, νικήθηκε και νίκησε, αγάπησε κι αγαπήθηκε, προσπάθησε και λάθεψε τόσες και τόσες φορές.

Είναι η στιγμή που θα σκεφτεί την ερώτηση του Δασκάλου του: «Εχεις σκεφτεί ποτέ ότι ενώ ο Θάνατος αφαιρεί τα πάντα και ολοκληρωτικά, εμείς δεν καταφέρνουμε να ζήσουμε μια Ζωή που να περιλαμβάνει τα πάντα, που να είναι ολοκληρωμένη;».

Αν στην πορεία του έχει απαντήσει σε αυτό το «κοάν», αν δηλαδή έχει βιώσει μέχρι το μεδούλι τους την κάθε του εισπνοή και εκπνοή όσο ζούσε, τότε έχει κερδίσει και τη δεύτερη ευκαιρία. Ο αετός τον αφήνει να πετάξει για λίγο γύρω από το ράμφος του χωρίς να τον καταπιεί αμέσως. Λένε μάλιστα ότι για κάποιους Πολεμιστές αυτό το πέταγμα συνεχίζεται για πάντα. Η ζωή τους παραμένει μια φλόγα που ο αετός ποτέ δεν θα καταπιεί απολαμβάνοντας αυτό που οι Ινδιάνοι έχουν ονομάσει «το Δώρο του Αετού».

Καλό χειμώνα αγαπημένοι μου! Σε όποιο μονοπάτι κι αν βαδίζετε, όσους εχθρούς κι αν έχετε απέναντί σας!

Το νέο τεύχος της Parallaxi μόλις κυκλοφόρησε!

Το τεύχος Νοεμβρίου (#174) της Parallaxi μόλις κυκλοφόρησε! Ξεφυλλίστέ το ηλεκτρονικά πριν το πιάσετε στα χέρια σας.

http://www.parallaximag.gr/content/parallaxi-174

-Βορείως της Εγνατίας: Ο Σάκης Ιωαννίδης εξερεύνα μία γειτονιά που γεννιέται μέσα στην παρακμή.

-52ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Ένα μεγάλο αφιέρωμα στη γιορτή του σινεμά μέσα σε αβέβαιους καιρούς.

-Μπιενάλε & 46α Δημήτρια: Συναντήσεις με τους πρωταγωνιστές

Στήλες

-24 ώρες με έναν μπαρμπέρη

-Συναντήσεις με τη ζωντανή ιστορία της πόλης. Αυτό το μήνα ο Δημήτρης Φατούρος

Και πολλά ακόμη… Μείνετε συντονισμένοι, γιατί μερικά θέματα συνεχίζονται στο parallaximag.gr

—

www.parallaximag.gr

www.facebook.com/Parallaxi

http://twitter.com/parallaximag

Το νέο τεύχος της Parallaxi μόλις κυκλοφόρησε!

Το τεύχος Νοεμβρίου (#174) της Parallaxi μόλις κυκλοφόρησε! Ξεφυλλίστέ το ηλεκτρονικά πριν το πιάσετε στα χέρια σας.

http://www.parallaximag.gr/content/parallaxi-174

-Βορείως της Εγνατίας: Ο Σάκης Ιωαννίδης εξερεύνα μία γειτονιά που γεννιέται μέσα στην παρακμή.

-52ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Ένα μεγάλο αφιέρωμα στη γιορτή του σινεμά μέσα σε αβέβαιους καιρούς.

-Μπιενάλε & 46α Δημήτρια: Συναντήσεις με τους πρωταγωνιστές

Στήλες

-24 ώρες με έναν μπαρμπέρη

-Συναντήσεις με τη ζωντανή ιστορία της πόλης. Αυτό το μήνα ο Δημήτρης Φατούρος

Και πολλά ακόμη… Μείνετε συντονισμένοι, γιατί μερικά θέματα συνεχίζονται στο parallaximag.gr

—

www.parallaximag.gr

www.facebook.com/Parallaxi

http://twitter.com/parallaximag

Δύναμη: ο Τρίτος Εχθρος

“Το να συνδυάσεις τη σοφία με τη δύναμη σπάνια πετυχαίνει, ακόμη και τότε, όμως, κρατάει πολύ λίγο”

Albert Einstein

Και όταν πλέον, Εσύ, ανάμεσα σε λίγους θα έχεις ξεπεράσει το Φόβο, καθώς εκατομμύρια εκατομμυρίων θνητών, θεών και ημίθεων, δεκάδες χιλιάδες χρόνια τώρα και δεκάδες χιλιάδες από τώρα, γονάτισαν και θα εξακολουθούν να γονατίζουν μπροστά του, αποσβολωμένοι από το άγγιγμά του, διαμελισμένοι από τους εφιάλτες τους, αδρανείς ως αγάλματα μπροστά στο μεγαλείο του αρχέγονου τρόμου που προκαλεί η ίδια η σύλληψη της ζωής…
Κι όταν, ύστερα, Εσύ πάλι, ανάμεσα σε ελάχιστους θα έχεις ξεπεράσει τη γαλάζια, φονική αρμονία της Διαύγειας, καθώς στρατειές φιλοσόφων, δασκάλων, ποιητών, οραματιστών, διανοητών, επιστημόνων, ιερέων, σαμάνων, προφητών, μάγων, μάντεων και ιεροφαντών, μαζί με τους στρατάρχες, τους πολέμαρχους, τους ιππείς και κανονιοβολιστές τους θα βυθίζονται στην κινούμενη άμμο του καθαρού πνεύματος και των ασφυκτικά ανοιχτών οριζόντων της νόησης δίχως Γνώση…
…Τότε –και μόνο τότε!- η Δύναμη βρίσκεται στα χέρια σου ως βασιλική ράβδος και ως ρομφαία ολόλαμπρη. Δύναμη πέρα από όρια και κανόνες, διότι ΕΣΥ το όριο και κανόνας. Εσύ αυτός που καθορίζει το παιχνίδι και παραμερίζει τα εμπόδια. Εσύ αυτός που ανοίγεις δρόμο ανάμεσα στο πλήθος που παραμερίζει. Εσύ ο γαμών, εσύ και ο δέρνων. Δυστυχισμένε!
Αυτό που θεωρείς –δεν είσαι ο μόνος- ως το τρόπαιο των τροπαίων για έναν θνητό ή και για έναν αθάνατο –τι διαφορά έχει πλέον;- αυτό είναι και ο απόλυτος Εχθρός σου όπου μπροστά τους ο αρχέγονος Φόβος και η ουράνια Διαύγεια μοιάζουν με σαμιαμίδια στην ακρη του σοβαντεπί.
Ιδού ένας Εχθρός που σε αγκαλιάζει χαμηλά, από τις πατούσες μέχρι πιο πάνω, ηδονικά, στο υπογάστριο, κι ακόμη πιο πάνω, φωτίζοντας το στέρνο και τους ώμους σου, τον αυχένα κι από κεί πλημμυρίζει κάθε νευρώνα και κάθε εγκεφαλικό κύτταρο με καθαρή ενέργεια. Καθαρή, φονική ενέργεια.
Και είναι ο απόλυτος Εχθρος διότι σου είναι αδιανόητο πως η Δύναμη μπορεί να είναι «εχθρός». Σου είναι αδιανόητο να την αρνηθείς, να την αποφύγεις, να την προσπεράσεις. Κι απολύτως λογικό να της παραδοθείς. Η μάχη με τη Δύναμη έχει χαθεί πριν καν ξεκινήσει. Η σοφία που έχει αποκτηθεί από τις προηγούμενες μάχες αποδεικνύεται άχρηστη. Οι ύπουλες τακτικές των προηγούμενων Εχθρών έχουν ξεχαστεί. Τα πέτρινα χρόνια της υποταγής σε αφεντικά και τυράννους το ίδιο. Ποιος ανίκητος επιθυμεί να νικήσει τον ίδιο του τον εαυτό; Ποιος από όσους δοκίμασαν τη Δύναμη θέλουν να πάψουν να τη γεύονται; Ποιος θα καταλάβει ότι τα χείλη της γίνονται βεντούζες που χύνουν το δηλητήριο της Σκληρότητας, της Βίας, της Αναλγησίας και το χειρότερο όλων: το δηλητήριο της Αγνοιας;
Ο πολεμιστής που θα νικηθεί από τη Δύναμη –τη ΔΙΚΗ του δύναμη- θα πεθάνει χωρίς να μάθει ποτέ του πως θα μπορούσε να την χαλιναγωγήσει. Κι όμως, θα του ήταν τόσο εύκολο να το κάνει. Οσο και το να νανουρίσει ένα μωρό κουνώντας το απαλά και ψιθυρίζοντάς του ένα τραγουδάκι.
Η Δύναμη, όσο ανίκητη κι αν φαίνεται, ανήκει στον ίδιο κόσμο με το Φόβο και τη Διαύγεια. Στον κόσμο της ανυπαρξίας. Ενα αεράκι είναι που παριστάνει τον τυφώνα. Μια χούφτα στάχτη που παριστάνει τον γρανίτη. Αρκεί ένα δάγκωμα οχιάς κρυμμένης ανάμεσα σε σύκα, ένα τόσο δα ξιφίδιο κρυμμένο σε έναν χιτώνα, δύο πικρές σταγόνες στο αυτί του βασιλιά, και η Δύναμη εξανεμίζεται! Η Δύναμη του Ναπολέοντα νικήθηκε από τις αιμορροϊδες του!
Αυτό το φάντασμα, της Δύναμης δεν είναι παρά ένα εμπόδιο στο δρόμο της Γνώσης. Το γοητευτικότερο όλων αφού ελάχιστοι το αντιλαμβάνονται ως τέτοιο. Οποιος κατανοήσει ότι η Δύναμη είναι ένα ακόμη ζωής και όχι ένας στόχος ζωής έχουν νικήσει και τον τρίτο Εχθρό τους.
Και είναι αρκετά προετοιμασμένοι για τον τέταρτο! Και τελευταίο!

Δύναμη: ο Τρίτος Εχθρος

“Το να συνδυάσεις τη σοφία με τη δύναμη σπάνια πετυχαίνει, ακόμη και τότε, όμως, κρατάει πολύ λίγο”

Albert Einstein

Και όταν πλέον, Εσύ, ανάμεσα σε λίγους θα έχεις ξεπεράσει το Φόβο, καθώς εκατομμύρια εκατομμυρίων θνητών, θεών και ημίθεων, δεκάδες χιλιάδες χρόνια τώρα και δεκάδες χιλιάδες από τώρα, γονάτισαν και θα εξακολουθούν να γονατίζουν μπροστά του, αποσβολωμένοι από το άγγιγμά του, διαμελισμένοι από τους εφιάλτες τους, αδρανείς ως αγάλματα μπροστά στο μεγαλείο του αρχέγονου τρόμου που προκαλεί η ίδια η σύλληψη της ζωής…
Κι όταν, ύστερα, Εσύ πάλι, ανάμεσα σε ελάχιστους θα έχεις ξεπεράσει τη γαλάζια, φονική αρμονία της Διαύγειας, καθώς στρατειές φιλοσόφων, δασκάλων, ποιητών, οραματιστών, διανοητών, επιστημόνων, ιερέων, σαμάνων, προφητών, μάγων, μάντεων και ιεροφαντών, μαζί με τους στρατάρχες, τους πολέμαρχους, τους ιππείς και κανονιοβολιστές τους θα βυθίζονται στην κινούμενη άμμο του καθαρού πνεύματος και των ασφυκτικά ανοιχτών οριζόντων της νόησης δίχως Γνώση…
…Τότε –και μόνο τότε!- η Δύναμη βρίσκεται στα χέρια σου ως βασιλική ράβδος και ως ρομφαία ολόλαμπρη. Δύναμη πέρα από όρια και κανόνες, διότι ΕΣΥ το όριο και κανόνας. Εσύ αυτός που καθορίζει το παιχνίδι και παραμερίζει τα εμπόδια. Εσύ αυτός που ανοίγεις δρόμο ανάμεσα στο πλήθος που παραμερίζει. Εσύ ο γαμών, εσύ και ο δέρνων. Δυστυχισμένε!
Αυτό που θεωρείς –δεν είσαι ο μόνος- ως το τρόπαιο των τροπαίων για έναν θνητό ή και για έναν αθάνατο –τι διαφορά έχει πλέον;- αυτό είναι και ο απόλυτος Εχθρός σου όπου μπροστά τους ο αρχέγονος Φόβος και η ουράνια Διαύγεια μοιάζουν με σαμιαμίδια στην ακρη του σοβαντεπί.
Ιδού ένας Εχθρός που σε αγκαλιάζει χαμηλά, από τις πατούσες μέχρι πιο πάνω, ηδονικά, στο υπογάστριο, κι ακόμη πιο πάνω, φωτίζοντας το στέρνο και τους ώμους σου, τον αυχένα κι από κεί πλημμυρίζει κάθε νευρώνα και κάθε εγκεφαλικό κύτταρο με καθαρή ενέργεια. Καθαρή, φονική ενέργεια.
Και είναι ο απόλυτος Εχθρος διότι σου είναι αδιανόητο πως η Δύναμη μπορεί να είναι «εχθρός». Σου είναι αδιανόητο να την αρνηθείς, να την αποφύγεις, να την προσπεράσεις. Κι απολύτως λογικό να της παραδοθείς. Η μάχη με τη Δύναμη έχει χαθεί πριν καν ξεκινήσει. Η σοφία που έχει αποκτηθεί από τις προηγούμενες μάχες αποδεικνύεται άχρηστη. Οι ύπουλες τακτικές των προηγούμενων Εχθρών έχουν ξεχαστεί. Τα πέτρινα χρόνια της υποταγής σε αφεντικά και τυράννους το ίδιο. Ποιος ανίκητος επιθυμεί να νικήσει τον ίδιο του τον εαυτό; Ποιος από όσους δοκίμασαν τη Δύναμη θέλουν να πάψουν να τη γεύονται; Ποιος θα καταλάβει ότι τα χείλη της γίνονται βεντούζες που χύνουν το δηλητήριο της Σκληρότητας, της Βίας, της Αναλγησίας και το χειρότερο όλων: το δηλητήριο της Αγνοιας;
Ο πολεμιστής που θα νικηθεί από τη Δύναμη –τη ΔΙΚΗ του δύναμη- θα πεθάνει χωρίς να μάθει ποτέ του πως θα μπορούσε να την χαλιναγωγήσει. Κι όμως, θα του ήταν τόσο εύκολο να το κάνει. Οσο και το να νανουρίσει ένα μωρό κουνώντας το απαλά και ψιθυρίζοντάς του ένα τραγουδάκι.
Η Δύναμη, όσο ανίκητη κι αν φαίνεται, ανήκει στον ίδιο κόσμο με το Φόβο και τη Διαύγεια. Στον κόσμο της ανυπαρξίας. Ενα αεράκι είναι που παριστάνει τον τυφώνα. Μια χούφτα στάχτη που παριστάνει τον γρανίτη. Αρκεί ένα δάγκωμα οχιάς κρυμμένης ανάμεσα σε σύκα, ένα τόσο δα ξιφίδιο κρυμμένο σε έναν χιτώνα, δύο πικρές σταγόνες στο αυτί του βασιλιά, και η Δύναμη εξανεμίζεται! Η Δύναμη του Ναπολέοντα νικήθηκε από τις αιμορροϊδες του!
Αυτό το φάντασμα, της Δύναμης δεν είναι παρά ένα εμπόδιο στο δρόμο της Γνώσης. Το γοητευτικότερο όλων αφού ελάχιστοι το αντιλαμβάνονται ως τέτοιο. Οποιος κατανοήσει ότι η Δύναμη είναι ένα ακόμη ζωής και όχι ένας στόχος ζωής έχουν νικήσει και τον τρίτο Εχθρό τους.
Και είναι αρκετά προετοιμασμένοι για τον τέταρτο! Και τελευταίο!

Διαύγεια: Η τυφλότητα του να βλέπεις ξεκάθαρα

«We see in order to move; we move in order to see.»

— William Gibson

Και είχαμε μείνει εκεί που κοιτάζεις τον Φόβο –κάθε φόβο ξεχωριστά και όλους μαζί- στα μάτια. Κι εκείνος εξαφανίζεται. Οχι ως άγνοια του κινδύνου αλλά ως πλήρη επίγνωση. Ούτε ως παθητική αποδοχή του θανάτου αλλά ως ένα ενδιαφέρον ταξίδι προς την τελική αναμέτρηση μαζί του. Το κρυφτούλι με τις σκιές και τις αυταπάτες τελειώνει. Είναι η στιγμή που ο Φόβος δίνει τη θέση του στον δεύτερο, εχθρό. Πρόκειται για τον φυσικό διάδοχο του χρόνου και ως τέτοιος είναι ολόλαμπρος αλλά και διπλά επικίνδυνος: τη Διαύγεια!
Ετσι, απαλλαγμένος από τους φόβους του, ο πολεμιστής της γνώσης, αντιλαμβάνεται τα πάντα γύρω και εντός του ξεκάθαρα και με πλήρη συνείδηση. Ή έτσι τουλάχιστον νομίζει. Το συναίσθημα είναι απολαυστικό. Ο κόσμος αποκτά λεπτές αποχρώσεις, τα όρια γίνονται ξεκάθαρα, κάθε τι που συμβαίνει έχει μια φανερή πλέον αλληλουχία, οι προκαταλήψεις υποχωρούν, ο ορίζοντας διευρύνεται στη νιοστή και σε κάθε σταυροδρόμι διακρίνονται χιλιάδες επιλογές.
Πράγματα, μέχρι χθες, ακατάλυπτα τώρα γίνονται προσβάσιμα και κατανοητά. Λες και μέχρι πριν λίγο να ζούσες μέσα σε μια βιβλιοθήκη με χιλιάδες βιβλία και να μην ήξερες ανάγνωση. Και τώρα να μπορείς να διαβάσεις τίτλους, ονόματα, περιεχόμενα, κείμενα, βιβλίο-βιβλίο, σελίδα-σελίδα.
Αλλοι θα παρομοίαζαν την κατάκτηση της διαύγειας με τη στιγμή που μαθαίνεις ποδήλατο, μαθαίνεις δηλαδή να ισορροπείς σε δύο ρόδες πολλαπλασιάζοντας τις δυνατότητες μετακίνησης στο χώρο ή κολύμπι όταν ο φόβος του πνιγμού έχει δώσει τη θέση του στη μαγεία της αιώρησης και του «πετάγματος» στο υγρό σύμπαν.
Οσο δύσκολο είναι για έναν άνθρωπο να καταφέρει να αποκτήσει τη διαύγεια, έχοντας απαλλαγεί από τους φόβους του, άλλο τόσο δύσκολο είναι να μην γοητευτεί από αυτήν μέχρι …θανάτου. Γιατί το να μπορείς να διαβάσεις όλα τα βιβλία του κόσμου δεν σημαίνει ότι θα τα διαβάσεις. Το να ξέρεις ποδήλατο δεν σημαίνει ότι θα γυρίσεις ολόκληρο τον κόσμο με αυτό, ούτε και το να μάθεις κολύμπι ότι θα περάσεις τον Ατλαντικό. Το πιθανότερο είναι να πετρώσεις, γοητευμένος, μέσα στον ξερολισμό σου με το μυαλό καθαρό αλλά το σώμα και το βλέμμα σου ακίνητο στο ορίζοντα. Δηλαδή να τυφλωθείς…
Τώρα δεν είναι ο φόβος που σου εμποδίζει την όραση, είναι η διαύγεια που σε κάνει να μη βλέπεις τίποτα, να μην αμφισβητείς τις αντιληπτικές σου δυνατότητες. Να μην αμφισβητείς τον ίδιο σου τον εαυτό. Περιφρονώντας όλους εκείνους που δεν έχουν τη δυνατότητα να βλέπουν ξεκάθαρα περιφρονείς την ίδια την πραγματικότητα νομίζοντας ότι έχεις αγγίξει την κορυφή της ανθρώπινης δυνατότητας ενώ στην ουσία έχεις μόλις αρχίσει να μπουσουλάς στο ίσωμα.
Κι εδώ ο δρόμος τελειώνει πριν καν αρχίσει. Η τυφλότητα της διαύγειας σταματάει την πορεία προς τη γνώση μια για πάντα. Κι ο μόνος τρόπος να την αντιμετωπίσεις είναι αυτός με τον οποίο νίκησες τον Φόβο: κοιτάζοντάς την κατάματα και περιγελώντας την σαν να είναι ψευδαίσθηση ή, πιο σωστά, ένα εφόδιο για να προχωρήσεις. Από μόνη της δεν έχει μεγαλύτερη αξία από ένα ζευγάρι κυάλια ή ένα τηλεσκόπιο στα χέρια κάποιου που δεν γνωρίζει αστρονομία.
Φτάνοντας στο σημείο του να πεις πως όσο πιο ξεκάθαρα και πιο μακριά βλέπεις τόσο μεγαλύτερη γίνεται η άγνοιά σου και άρα η ανάγκη να αποκτήσεις περισσότερες γνώσεις, έχεις πλέον ξεπράσει και τον δεύτερο Εχθρό σου. Και τότε πραγματικά δεν υπάρχει τίποτα που να μπορεί να σε εμποδίσει ή να σε βλάψει. Διότι έχεις πλέον αποκτήσει τη Δύναμη. Δηλαδή τον τρίτο και χειρότερο Εχθρό σου. Εναν Εχθρό σχεδόν ακαταμάχητο.
Ομως γι’ αυτόν, θα μιλήσουμε και πάλι στο επόμενο τεύχος!

Φοβηθείτε άφοβα! Αν όχι τώρα, πότε;

Αν προχωράς προς την κατεύθυνση όπου ο φόβος σου μεγαλώνει, βρίσκεσαι στον σωστό δρόμο.

Milorad Pavic, 1929-2009, Σέρβος συγγραφέας

Πριν από πολλά πολλά χρόνια που σήμερα πια μοιάζουν αιώνες πήρα το μεγαλύτερο μάθημα της ζωής μου. Τόσο μεγάλο που σύντομα το έθαψα στα πιο βαθειά συρτάρια της ύπαρξής μου, ανασύροντας από καιρό εις καιρόν κομμάτια και αποσπάσματα καθώς η επανάληψη και πολύ περισσότερο η εφαρμογή του στην πράξη, φοβόμουν, ο ταλαίπωρος, ότι θα με αποδεσμεύσει από μια πραγματικότητα που τόσο λαχταρούσα –και λαχταρώ ακόμη- να ζήσω.

Ο ένας και μοναδικός δάσκαλος της ζωής μου είναι ένα πλάσμα που κινήται με την ίδια άνεση μέσα στις σελίδες βιβλίων όπως, ανάμεσα στην πυκνή ύλη των ονείρων και στις απέραντες πεδιάδες της καθημερινότητας. Το έχω συναντήσει σε ράφια βιβλιοθηκών, στη «γαλαρία» υπεραστικών λεωφορείων, σε ταράτσες εγκαταλελείμένων σπιτιών, σε ξωκλήσια των Κυκλάδων και σε νυχτερινές διαδρομές μεταξύ Γιούτα και Καλιφόρνιας. Ποτέ δεν έμαθα αν με βρήκε ή τον βρήκα και ποτέ δεν ρώτησα. Ποτέ δεν απάντησα στο ερώτημα αν υπήρξε ποτέ ή όχι. Γι αυτό και δεν έχω λόγο να κοινοποιήσω το όνομά του. Μικρή σημασία έχει για εμένα, για εσάς και βέβαια για εκείνους που θα τον διακρίνουν πίσω από τις λέξεις να χαμογελάει κλείνοντάς τους το μάτι.

Τούτη την γκρίζα εποχή που η μία μέρα κρύβει την επόμενη σαν πέπλο θανάτου, πήρα την απόφαση να ανασύρω και να μοιραστώ αυτό το μάθημα, ένα μάθημα πολέμου, ένα μάθημα εξάσκησης μέσα στην τυφλότητα. Ενα τροχειοδεικτικό, έστω, μέσα στο πυκνό μας σκοτάδι. Αυτή είναι η κατάλληλη ώρα, τώρα που ο θάνατος μας αγγίζει στον αριστερό ώμο υπενθυμίζοντάς μας πως είναι η ώρα είτε της υποταγής σ’ αυτόν είτε της τελικής νίκης. Διότι τώρα είναι η ώρα που εμφανίζονται οι πραγματικοί εχθροί ενός ανθρώπου σε μία διάσταση που είναι ταυτόχρονα απολύτως πραγματική, δηλαδή υλική αλλά και ασύλληπτη στην έκτασή της.

Κι ο πρώτος εχθρός ενός ανθρώπου είναι ο Φόβος. Γεννιέται και συχνά πεθαίνει μαζί του. Είναι κρυμμένος πίσω από κάθε στροφή της ζωής. Και επιτίθεται ύπουλα ιδιαίτερα εκείνους που προσπαθούν να τον αποφύγουν, να το βάλουν στα πόδια, ακόμη κι αυτούς που υποτάσσονται σε αυτόν. Ιδιαίτερα με αυτούς είναι ανελέητος. Ο Φόβος απεχθάνεται τους φοβισμένους!

Ο Φόβος δεν υπήρχε πάντοτε. Η εμφάνισή του συμπίπτει με την εμφάνιση της Γνώσης. Στην ανύπαρκτη, πλέον, συνθήκη της απόλυτης άγνοιας, ο Φόβος δεν θα μπορούσε να επιζήσει. Η παραμικρή όμως γνώση και η υπόθεση ότι υπάρχει ακόμη κάτι που δεν ξέρουμε τον θεριεύει και κανείς –όμως, κανείς!- δεν μπορεί πραγματικά να τον αποφύγει.

Μπροστά στον Φόβο, τα ανθρώπινα όντα έχουν να επιλέξουν ανάμεσα σε τρεις διαφορετικές στάσεις ζωής, τρεις συμπεριφορές, τρία μονοπάτια: Το πρώτο είναι να μάθουν να τον αναπαράγουν πάνω στους άλλους, να γίνουν δηλαδή τροφοδότες του και πολλαπλασιαστές του. Το δεύτερο είναι να ζήσουν ολόκληρη τη σύντομη ζωή τους φοβισμένοι. Και στις δύο αυτές περιπτώσεις έχουν πλήρως ηττηθεί. Επιβίωνουν ως ζωντανοί-νεκροί, μη έχοντας καν ξεκινήσει το ταξίδι τους…

Το τρίτο μονοπάτι είναι εκείνο του Πολεμιστή της Γνώσης. Διαβαίνοντάς το, ο άνθρωπος μαθαίνει να αποδέχεται τον Φόβο όχι ως πράξη υποταγής αλλά ως πράξη δεσποτείας επάνω του. Μαθαίνει να τον αντικρύζει χωρίς να του στρέφει την πλάτη. Μαθαίνει να φοβάται όχι για να παγώσει μπροστά του αλλά για να τον χρησιμοποιήσει σαν εργαλείο ή σαν σύμμαχο. Γιατί αυτός είναι ο μαναδικός κανόνας αυτής της μάχης: να φοβάσαι χωρίς να σταματήσεις να προχωράς! Και τότε, εκεί στην άκρη της αβύσσου και του αφανισμού, ο Φόβος …υποχωρεί. Οχι για μια στιγμή ή για μια περίοδο. Υποχωρεί μια για πάντα. Και μαζί του υποχωρούν μια για πάντα οι συνοδοί του: η αναποφασιστικότητα, η έλλειψη ενδιαφέροντος, σχεδίων, στόχων και ονείρων, η αυτοκαταστροφικότητα, η μοιρολατρεία, η θανατολαγνεία, οι ιδεοληψίες και οι προκαταλήψεις, η αγανάκτηση και η οργή, η ζήλεια, η ανασφάλεια κι εκείνο το αφόρητο αίσθημα της ντροπής εκείνου που αισθάνεται διαρκώς προσβεβλημένος από όποιους και ο,τι τον περιτριγυρίζει.

Τίποτα πλέον δεν σε εμποδίζει από το να αντιμετωπίσεις τον δεύτερο, ακόμη μεγαλύτερο Εχθρό σου.

Ομως γι’ αυτόν, ας μιλήσουμε στο επόμενο τεύχος!

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Parallaxis Ιουνίου!

Φοβηθείτε άφοβα! Αν όχι τώρα, πότε;

Αν προχωράς προς την κατεύθυνση όπου ο φόβος σου μεγαλώνει, βρίσκεσαι στον σωστό δρόμο.

Milorad Pavic, 1929-2009, Σέρβος συγγραφέας

Πριν από πολλά πολλά χρόνια που σήμερα πια μοιάζουν αιώνες πήρα το μεγαλύτερο μάθημα της ζωής μου. Τόσο μεγάλο που σύντομα το έθαψα στα πιο βαθειά συρτάρια της ύπαρξής μου, ανασύροντας από καιρό εις καιρόν κομμάτια και αποσπάσματα καθώς η επανάληψη και πολύ περισσότερο η εφαρμογή του στην πράξη, φοβόμουν, ο ταλαίπωρος, ότι θα με αποδεσμεύσει από μια πραγματικότητα που τόσο λαχταρούσα –και λαχταρώ ακόμη- να ζήσω.

Ο ένας και μοναδικός δάσκαλος της ζωής μου είναι ένα πλάσμα που κινήται με την ίδια άνεση μέσα στις σελίδες βιβλίων όπως, ανάμεσα στην πυκνή ύλη των ονείρων και στις απέραντες πεδιάδες της καθημερινότητας. Το έχω συναντήσει σε ράφια βιβλιοθηκών, στη «γαλαρία» υπεραστικών λεωφορείων, σε ταράτσες εγκαταλελείμένων σπιτιών, σε ξωκλήσια των Κυκλάδων και σε νυχτερινές διαδρομές μεταξύ Γιούτα και Καλιφόρνιας. Ποτέ δεν έμαθα αν με βρήκε ή τον βρήκα και ποτέ δεν ρώτησα. Ποτέ δεν απάντησα στο ερώτημα αν υπήρξε ποτέ ή όχι. Γι αυτό και δεν έχω λόγο να κοινοποιήσω το όνομά του. Μικρή σημασία έχει για εμένα, για εσάς και βέβαια για εκείνους που θα τον διακρίνουν πίσω από τις λέξεις να χαμογελάει κλείνοντάς τους το μάτι.

Τούτη την γκρίζα εποχή που η μία μέρα κρύβει την επόμενη σαν πέπλο θανάτου, πήρα την απόφαση να ανασύρω και να μοιραστώ αυτό το μάθημα, ένα μάθημα πολέμου, ένα μάθημα εξάσκησης μέσα στην τυφλότητα. Ενα τροχειοδεικτικό, έστω, μέσα στο πυκνό μας σκοτάδι. Αυτή είναι η κατάλληλη ώρα, τώρα που ο θάνατος μας αγγίζει στον αριστερό ώμο υπενθυμίζοντάς μας πως είναι η ώρα είτε της υποταγής σ’ αυτόν είτε της τελικής νίκης. Διότι τώρα είναι η ώρα που εμφανίζονται οι πραγματικοί εχθροί ενός ανθρώπου σε μία διάσταση που είναι ταυτόχρονα απολύτως πραγματική, δηλαδή υλική αλλά και ασύλληπτη στην έκτασή της.

Κι ο πρώτος εχθρός ενός ανθρώπου είναι ο Φόβος. Γεννιέται και συχνά πεθαίνει μαζί του. Είναι κρυμμένος πίσω από κάθε στροφή της ζωής. Και επιτίθεται ύπουλα ιδιαίτερα εκείνους που προσπαθούν να τον αποφύγουν, να το βάλουν στα πόδια, ακόμη κι αυτούς που υποτάσσονται σε αυτόν. Ιδιαίτερα με αυτούς είναι ανελέητος. Ο Φόβος απεχθάνεται τους φοβισμένους!

Ο Φόβος δεν υπήρχε πάντοτε. Η εμφάνισή του συμπίπτει με την εμφάνιση της Γνώσης. Στην ανύπαρκτη, πλέον, συνθήκη της απόλυτης άγνοιας, ο Φόβος δεν θα μπορούσε να επιζήσει. Η παραμικρή όμως γνώση και η υπόθεση ότι υπάρχει ακόμη κάτι που δεν ξέρουμε τον θεριεύει και κανείς –όμως, κανείς!- δεν μπορεί πραγματικά να τον αποφύγει.

Μπροστά στον Φόβο, τα ανθρώπινα όντα έχουν να επιλέξουν ανάμεσα σε τρεις διαφορετικές στάσεις ζωής, τρεις συμπεριφορές, τρία μονοπάτια: Το πρώτο είναι να μάθουν να τον αναπαράγουν πάνω στους άλλους, να γίνουν δηλαδή τροφοδότες του και πολλαπλασιαστές του. Το δεύτερο είναι να ζήσουν ολόκληρη τη σύντομη ζωή τους φοβισμένοι. Και στις δύο αυτές περιπτώσεις έχουν πλήρως ηττηθεί. Επιβίωνουν ως ζωντανοί-νεκροί, μη έχοντας καν ξεκινήσει το ταξίδι τους…

Το τρίτο μονοπάτι είναι εκείνο του Πολεμιστή της Γνώσης. Διαβαίνοντάς το, ο άνθρωπος μαθαίνει να αποδέχεται τον Φόβο όχι ως πράξη υποταγής αλλά ως πράξη δεσποτείας επάνω του. Μαθαίνει να τον αντικρύζει χωρίς να του στρέφει την πλάτη. Μαθαίνει να φοβάται όχι για να παγώσει μπροστά του αλλά για να τον χρησιμοποιήσει σαν εργαλείο ή σαν σύμμαχο. Γιατί αυτός είναι ο μαναδικός κανόνας αυτής της μάχης: να φοβάσαι χωρίς να σταματήσεις να προχωράς! Και τότε, εκεί στην άκρη της αβύσσου και του αφανισμού, ο Φόβος …υποχωρεί. Οχι για μια στιγμή ή για μια περίοδο. Υποχωρεί μια για πάντα. Και μαζί του υποχωρούν μια για πάντα οι συνοδοί του: η αναποφασιστικότητα, η έλλειψη ενδιαφέροντος, σχεδίων, στόχων και ονείρων, η αυτοκαταστροφικότητα, η μοιρολατρεία, η θανατολαγνεία, οι ιδεοληψίες και οι προκαταλήψεις, η αγανάκτηση και η οργή, η ζήλεια, η ανασφάλεια κι εκείνο το αφόρητο αίσθημα της ντροπής εκείνου που αισθάνεται διαρκώς προσβεβλημένος από όποιους και ο,τι τον περιτριγυρίζει.

Τίποτα πλέον δεν σε εμποδίζει από το να αντιμετωπίσεις τον δεύτερο, ακόμη μεγαλύτερο Εχθρό σου.

Ομως γι’ αυτόν, ας μιλήσουμε στο επόμενο τεύχος!

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Parallaxis Ιουνίου!

Parallaxi augmented reality

Κυκλοφορεί ΠΑΝΤΟΥ!